Lombàrt orientàl
Aspet
(Rimandad de Lombard oriental)
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa bresàna moderna. |
El Lombàrt Orientàl l'è giü dei dù ram principài en che l'è dividìda la lengua lombàrda. L'è furmàt dei dialècc parlàcc endèle pruvìnce de Brèsa e Bèrghem, endèl'àrea entùren a Crèma e 'ndèi cümü cunfinàncc có la pruvìncia de Brèsa de le pruvìnce de Màntoa (Castiù, Castèl Gufré, Àsola, ecc.), Cremùna (Robèch d'Òi, Ustià) e Trènt (Val de Léder, Val d'Àmpola).
El Lombàrt Orientàl l'è meno unifórme del Lombàrt Ucidentàl e le sò varietà piö perifériche i è dificilmènt reciprocamènte intelegìbii.
Respèt al Lombàrt Ucidentàl, le caraterìstiche che 'l i a diferènsia i è:
- la nazalizasiù de le vocài deànti a 'n grùpo nasal+ocluzìva sùrda con sücesìva sparisiù de la consonànt nazàl.
- Ezèmpe:
- mil.: témp / berg: tép;
- mil.: gént / berg.: zét (ma crem.: zent);
- mil.: cinch / berg.: sich.
- Sporadicamènte pò a deànti a nazàl+fricatìva:
- cuns / cus;
- struns / strus.
- stès fenòmeno có la consonànt nazàl n (ma mìa có la m) en fì de paròla:
- Ezèmpe:
- mil.: carbun / bs.: carbù;
- mil.: pan / bs.: pà;
- ma mil.: pòm/pum / bs.: póm.
- Asènsa de la distinsiù 'ntra vocàle lónghe e cürte.
- Ezèmpe:
- mil.: ciapà/ciapàa / bs: ciapà/ciapàt.
- sparisiù de la lètera v intervocàlica
- Ezèmpe:
- mil.: cavall / berg.: caàl
- e a ólte apò a 'n prensépe de paròla
- mil.: mi voeuri / berg.: mé öle
- mil.: mi vardi / bs.: mé àrde
Àrda pò a
[Modifega | modifica 'l sorgent]- Dialèt bergamàsch
- Dialèt bresà
- Dialécc dela Al Camonega
- Dialèt cremàsch
- Dialèt cremunés
- Dialett Òlt Mantuà
- Lombàrt Ucidentàl
Colegamèncc estèrni
[Modifega | modifica 'l sorgent]- proèrbe 'ndèl dialèt de Pinsöl (Trentì)
- Gabriele Rosa, Dialetti, costumi e tradizioni delle province di Bergamo e Brescia, 1855
- Documenti storici posti nei dialetti, nei costumi, nelle tradizioni intorno al Lago d'Iseo
- Sit dedicàt al Lombàrt orientàl, con d'öna próa de grafìa standard e de tradusiù del Siùr di Anèi Arqiviad qé: [1]