La Madalena (Milan)
Quest articol chì l'è scrivud in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda |
La Madalena a l'era vun di borgh[1] di Corp Sant de Milan, arent a quell de San Peder[2], che un temp l'era ben pussee important e grand.[3] Incoeu el quarter a l'è ciamad pussee despess De Angeli.[2]
Storia
[Modifega | modifica 'l sorgent]A l'è stad fondad de quei che eren scapad de l'assedi del Barbarossa a Milan del 1162 insema a vari alter borgh de quella banda lì: a l'era sit indova che la strada per Bagg la passava cont un pont l'Olona.[2] Per la fin de la pesta del 1576-77 el Carlo Borromee l'ha fad tirà su la colona de la Madalena indova che la strada per Bagg (via Trivolz) la se spartiss de la strada per Vercej e Noara (via Rubens).[2]
Con l'industrializazzion de la fin del '800 varie fabreghe, per el fium lì arent, se meten lilinscì: la pussee importanta la sarà la De Angeli-Frua che, sarrada per el 1960, l'è trada sgiò e la lassa un spazzi che, in d'un sit che voramai l'è ben urbanizad, l'è doperad per fà su di cà noeuve.[2]
Del 1920 l'Olona l'è miss sota terra, e a regordàll l'è mituda una fontana, che al dì d'incoeu la gh'è pu.[3]
A gh'è fada anca una gallaria comercial, che però la deventarà un sit de malafar e anca al dì d'incoeu l'è sarrada su, e l'è tacada a la fermada del metrò: gh'è anca un parch, fad su in su 'n toch de quell che restava de la fabrega.[2]
El nom
[Modifega | modifica 'l sorgent]Incoeu el nom originari a l'è squasi desmentegad, e 'l quarter che l'è vegnud su a l'è ciamad in memoria di do fabreghe, o ben De Angeli-Frua, despess scurtad domà in De Angeli.[3] A bon cunt, però, el quarter De Angeli-Frua l'è debon domà quell fad su in sul sit de la veggia fabrega, menter el borgh de la Madalena l'era pussee grand, e 'l gh'haveva dent quelle che incoeu inn i zone de la Baggina, de via Marghera e anca di toch de piazza Piemont e via Washington, e 'l rivava fina a la Gesa de Santa Maria di Angel e de San Franzesch in piazza Velasquez.[3]