Pagina principala

De Wikipedia
Benrivad in su la Wikipedia in lengua lombarda
L'enciclopedia libera qe tuts i pœl dar una man a scriver
con 73 980 vox

Acess segur
Version standard

Clica chì per vardà l'indes di pagine Varda l'index   Varda la Guida essenziala   Pajina principala in Nœva Ortografia Lombarda   Dervir un cunt    Wikisource in Lombard    Wikizionari in Lombard

Vox ind la vedrina

Lanziador de la Cupola de Ferr

La Cupola de Ferr (in ebraich כיפת ברזל, despess ciamad in ingles Iron Dome) a l'è un sistema d'arma mobel doperad per la defesa antimissil in Israell e desvilupad de Rafael Advanced Defense Systems. A l'è pensad per proteger i cità e, in sgeneral, per la defesa a curt rasg. A l'è bon de intercetà e sbater sgiò sia i razz a media velocità che i granade con trajetoria balistega e l'è stad progetad per difender i zone de confin di lanc di BM-21 e di Katjuša che vegniven del Liban, del Sinai o de la Striscia de Gaza. Provad per la prima voeulta in del 2009, a l'è operativ del 2011 e l'è programad che 'l sibia doperad anca in sui corvete de la class Sa'ar 6 insema ai Barak 8 per proteger i piataforme del gas israelian in del mar.

A l'è part de 'n sistema che Israell l'è dree a desvilupà per proteger el Pajes de la pupart di menasce d'aria, che vann di colp de morter ai ICBM.

In di agn '90 Hezbollah l'ha tacad a lanzià di razz contra el Nord del Pajes e l'ha fad un poo de vitime e donca i Forze de Defesa de Israell hann pensad a fà un so sistema de defesa contra i razz, del che i ofizziai american gh'hann havud de dì che l'era "destinad a fallì".

In del 2004 el Daniel Gold l'è nomnad capo de la ricerca e desvilup de la IDF e l'ideja de 'n sistema de defesa la guadagna consens e l'ha fad inscì de convincer i politegh de la soa necessità. In del 2006 in la segonda guerra del Liban Hezbollah l'ha sbarad pussee de 4'000 razz contra el Nord d'Israell e l'ha mazzad 44 civil isreaelian e l'ha fad evacuà pussee de 250'000 persone, la pupart a Haifa, terza cità del Pajes.

In tra el 2000 e 'l 2008, pussee de 8'000 razz inn partid de la striscia de Gaza vers el sud del Stat ebraich, con la possibilità de colpì fina a 1 milion de citadin israelian. Donca, in del fevrer 2007 el minister de la defesa Amir Peretz l'ha nonziad el via al sistema, con un finanziament de 210 milion de dollar, afidad a la Rafael Advanced Defense Systems, menter la part software l'è stada scrivuda de mPrest Systems. I prime baterie inn stade finanziade del tut de Israell menter dopo, del 2012, anca i Stat Unid hann finanziad el desvilup del sistema, grazzia a 'na noeuva lesg voluda del Barack Obama per sostegnì la defesa del Stat ebraich.

(Inanz)

A l' savivet qe ...

Representazzion de l’Alboin ind i Croneghe de Norimberga

L’Alboin (latin: Alboinus, anglo-sassen: Ælfwine; 530 zirca – Verona, 28 de sgiugn del 572) l’è stait rè di Lombard, a partì de intoren al 563 a rivà al 572. Adree al sò regn, i Lombard hann fenid la sò migrazzion storega cont el rivà a stabilìss ind el territori lombard, conquistad de lu medem intra el 569 e el 572. L’haveva ciapad el post del pader, el rè Aldoin.

Adree al sò regn in Pannonia gh’è stait un badaluch de bataje intra i Lombard e Sgepid, pœu fenid con la vitoria di Lombard grazzia a una strategega lianza coi Aver. Intra la coalizzion de popoi de lu comandad ind la storega migrazzion, gh’era denter di Baver, Sgepid, Bulgher, Aver e 20'000 guerrer sassen cont i sò fameje, ancaben che el numer total di persone che s’eren tacad adree a l’invasion de l’Alboin el saja ancamò oget de descussion intra i studios. El Pavol Diacon el porta che lor chì sajen stait intoren ai 100'000, che almanch 26'000 eren propri di guerrer, anca se a gh’è di testimonianze de l’epoca che disen che i eren financa 500'000. De sora maross, i studios pussee moderen parlen de una quantitaa intra i 100'000 e i 150'000; per esempi, el Jörg Jarnut, el porta che i eren un bell 150'000 persone, ma el Stefano Gasparri el parla sgiamò de un numeron intra i 100'000 e i 300'000.

(Va inanz)

Ind i oltre lengue...

I dex Wikipedie con plussee articoi: Ingles, Cebuan, Todesc, Svedes, Frances, Olandes, Russ, Spagnœl, Italian, Arab Egizian

Oltre lengue minoritarie: Piemontes, Catalan, Sardegnœl, Galles, Galizian, Ciovaç, Alemann, Sicilian, Tatar de Crimeia, Mannes.

Un proverbe a cas

"Amor de fradei, amor de cortei"
Sqiça qé per atualizar la pajina

Ocio!

  1. La lengua lombarda la g'ha miga un standard parlad o scriit, donca in su la Wikipedia i se dopera plussee de ortografie. L'è conseiad doperar-n vuna in tra la Scriver Lombard e la Nœva Ortografia Lombarda, ma i g'è anc dei grafie locai; per savir-n plussee, varda i ortografie acetade.
  2. La Wikipedia la garantess miga i so contegnids e l'è gnanca censurada per i s'cietin.

Wikipedia

Wikipedia l'è un'enciclopedia libera e portada inants apena de utents volontare. Ol so obietiv l'è de menar la cognossenza libera a tuts e in plussee lengue qe s'pœl.

I nost Cinq Pilaster i è:

  1. La Wikipedia l'è un'enciclopedia e miga un regœier de informazion senza controll
  2. La Wikipedia la g'ha un pont de vista neutral e i informazion i g'ha de vesser verifegabei
  3. La Wikipedia l'è libera: tuts i pœl dar una man a scriver e la g'ha la licenza dobia CC BY-SA e GDFL
  4. La Wikipedia la g'ha un codex de comportament e tuts i g'ha de rispetar-s
  5. La Wikipedia la g'ha miga dei regolle fisse fœra dei 5 pilaster.

Una vox de scriver

Cossa s'pœl far?