Pagina principala
|
Vox ind la vedrinaEl baghèt (dal lumbard ‘’baga’’, parola prubabilment d’urigen celtega che la vö dì “sach de pel”) l'è un tipu da piva che la vegniva sunada, fin vèrs la metà dal secul passaa, in dala Pruvincia da Bèrgum. Pürtròp a scumenzá dal dòpu guera, al baghèt l’è stai dismentegaa e, prugressivament, sustitüi da óltar strüment (presempi la fisarmònica). Dumá ültimament di ricercadur e di stüdius hann cuntribüii a fal riviv e finalment incö l’è ancamò pussibil scultá la sò vus. In tücc i paes de l'Euròpa hinn cugnusüü di strüment cun nom cuma zampógna, cornamüsa o piva che hinn sta assè impurtant, e in tanti cas hinn ancamò, per l'espressività müsicala dal mond pupular. Hinn certament antich i sò urigin, dafát a gh'hinn nutizzi sicür che di aeròfún cun la risèrva d'aria evan giamò druvaa a Ruma indal prim sécúl dòpu Crist. Indal períut medieval una gran quantità da funt icunugrafich la docümenta che l'eva presenta una faméja da strüment che i eva druvaa nurmalment e che la sa diferenziáva in divers tipulugii.
A l' savivet qe ...El cant ambrosian (anca cognossud coma cant de Milan) a l'è l'insema de cant drovad per la liturgia catolega del rit ambrosian. Compagn del cant gregorian, el cant ambrosian a l'è un esempi de cant pian, che 'l ciapa el so nom del vescov Ambroeus. El cant ambrosian a l'è l'unega tradizzion de cantus planus ocidental, insema al cant gregorian, a vesser recognossuda an'mò incoeu a nivell ofizzial de la Gesa romana catolega e a vesser an'mò pratigada in di gese del territori. El vescov Ambroeus l'havaria menad in ocident l'inodia tipega de l'orient, 'me l'haveva fad el Sant Illari de Poitiers. El par che l'habia scrivud almanca tredes ini sacher (quater inn quei segur). De sorapu, l'havaria ciapad, de la tradizzion orientala, la salmodia antifonega, basada in su l'alternanza de du cor de vos. El Sant Agostin, in del so liber Confession (ix, cap. XVII), el parla di novità de la musega de la Gesa de Milan al temp del Sant Ambroeus, però el scriv minga che i noeuve manere de cantà eren stad menad in cità del vescov Ambroeus, donca podarissen vesser di tradizzion pussee antighe. La pupart di cant ambrosian, de tute i manere, l'è nassuda e la s'è desvilupada in di agn, dopo del secol del Sant Ambroeus, e l'ha ciapad influenze di rit bizantin, gallican e roman.
Ind i oltre lengue...I dex Wikipedie con plussee articoi: Ingles, Cebuan, Todesc, Svedes, Frances, Olandes, Russ, Spagnœl, Italian, Arab Egizian Oltre lengue minoritarie: Piemontes, Catalan, Sardegnœl, Galles, Galizian, Ciovaç, Alemann, Sicilian, Tatar de Crimeia, Mannes.
Un proverbe a cas |
Ocio!
WikipediaWikipedia l'è un'enciclopedia libera e portada inants apena de utents volontare. Ol so obietiv l'è de menar la cognossenza libera a tuts e in plussee lengue qe s'pœl. I nost Cinq Pilaster i è:
Una vox de scriver
Cossa s'pœl far?
|