Pagina principala

De Wikipedia
Benrivad in su la Wikipedia in lengua lombarda
L'enciclopedia libera qe tuts i pœl dar una man a scriver
con 74 003 vox

Acess segur
Version standard

Clica chì per vardà l'indes di pagine Varda l'index   Varda la Guida essenziala   Pajina principala in Nœva Ortografia Lombarda   Dervir un cunt    Wikisource in Lombard    Wikizionari in Lombard

Vox ind la vedrina

Fregi dala metà del XV secul a Malpaga (BG), Castel de Bartolomé Coleù, pitur anònim.

El baghèt (dal lumbard ‘’baga’’, parola prubabilment d’urigen celtega che la vö dì “sach de pel”) l'è un tipu da piva che la vegniva sunada, fin vèrs la metà dal secul passaa, in dala Pruvincia da Bèrgum. Pürtròp a scumenzá dal dòpu guera, al baghèt l’è stai dismentegaa e, prugressivament, sustitüi da óltar strüment (presempi la fisarmònica). Dumá ültimament di ricercadur e di stüdius hann cuntribüii a fal riviv e finalment incö l’è ancamò pussibil scultá la sò vus.

In tücc i paes de l'Euròpa hinn cugnusüü di strüment cun nom cuma zampógna, cornamüsa o piva che hinn sta assè impurtant, e in tanti cas hinn ancamò, per l'espressività müsicala dal mond pupular. Hinn certament antich i sò urigin, dafát a gh'hinn nutizzi sicür che di aeròfún cun la risèrva d'aria evan giamò druvaa a Ruma indal prim sécúl dòpu Crist. Indal períut medieval una gran quantità da funt icunugrafich la docümenta che l'eva presenta una faméja da strüment che i eva druvaa nurmalment e che la sa diferenziáva in divers tipulugii.

(Va innanz)

A l' savivet qe ...

El cant ambrosian (anca cognossud coma cant de Milan) a l'è l'insema de cant drovad per la liturgia catolega del rit ambrosian. Compagn del cant gregorian, el cant ambrosian a l'è un esempi de cant pian, che 'l ciapa el so nom del vescov Ambroeus. El cant ambrosian a l'è l'unega tradizzion de cantus planus ocidental, insema al cant gregorian, a vesser recognossuda an'mò incoeu a nivell ofizzial de la Gesa romana catolega e a vesser an'mò pratigada in di gese del territori.

El vescov Ambroeus l'havaria menad in ocident l'inodia tipega de l'orient, 'me l'haveva fad el Sant Illari de Poitiers. El par che l'habia scrivud almanca tredes ini sacher (quater inn quei segur). De sorapu, l'havaria ciapad, de la tradizzion orientala, la salmodia antifonega, basada in su l'alternanza de du cor de vos. El Sant Agostin, in del so liber Confession (ix, cap. XVII), el parla di novità de la musega de la Gesa de Milan al temp del Sant Ambroeus, però el scriv minga che i noeuve manere de cantà eren stad menad in cità del vescov Ambroeus, donca podarissen vesser di tradizzion pussee antighe. La pupart di cant ambrosian, de tute i manere, l'è nassuda e la s'è desvilupada in di agn, dopo del secol del Sant Ambroeus, e l'ha ciapad influenze di rit bizantin, gallican e roman.

(Va inanz...)

Ind i oltre lengue...

I dex Wikipedie con plussee articoi: Ingles, Cebuan, Todesc, Svedes, Frances, Olandes, Russ, Spagnœl, Italian, Arab Egizian

Oltre lengue minoritarie: Piemontes, Catalan, Sardegnœl, Galles, Galizian, Ciovaç, Alemann, Sicilian, Tatar de Crimeia, Mannes.

Un proverbe a cas

Ocio!

  1. La lengua lombarda la g'ha miga un standard parlad o scriit, donca in su la Wikipedia i se dopera plussee de ortografie. L'è conseiad doperar-n vuna in tra la Scriver Lombard e la Nœva Ortografia Lombarda, ma i g'è anc dei grafie locai; per savir-n plussee, varda i ortografie acetade.
  2. La Wikipedia la garantess miga i so contegnids e l'è gnanca censurada per i s'cietin.

Wikipedia

Wikipedia l'è un'enciclopedia libera e portada inants apena de utents volontare. Ol so obietiv l'è de menar la cognossenza libera a tuts e in plussee lengue qe s'pœl.

I nost Cinq Pilaster i è:

  1. La Wikipedia l'è un'enciclopedia e miga un regœier de informazion senza controll
  2. La Wikipedia la g'ha un pont de vista neutral e i informazion i g'ha de vesser verifegabei
  3. La Wikipedia l'è libera: tuts i pœl dar una man a scriver e la g'ha la licenza dobia CC BY-SA e GDFL
  4. La Wikipedia la g'ha un codex de comportament e tuts i g'ha de rispetar-s
  5. La Wikipedia la g'ha miga dei regolle fisse fœra dei 5 pilaster.

Una vox de scriver

Cossa s'pœl far?