Lecch

De Wikipedia

Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.
bussola Disambiguazzion – Se te see 'dree a cercà di alter significaa, varda Lech.
Lecch
Comun
Lecch - Stema
(detai)
Lecch - Sœmeanza
Lecch - Sœmeanza
Dats aministrativ
Stat Itàlia
Rejon Lombardia
Provinça Provincia de Lecch
Politega
Sindeg Mauro Gattinoni
Orgen lejislativ Consili comunal
Territore
Coordinade 45°51′12.02″N 9°23′25.73″E / 45.85334°N 9.39048°E45.85334; 9.39048
OSM 46229
Voltituden 211 m s.l.m
Superfix 45,14 km²
Abitants 46 871 ab.
(1º genar 2023)
Densitaa 1038.35 ab./km²
Confin Val d'Erv, Galbiaa, Garlaa, Vercüragh, Mandell, Malgraa, Murterun, Pescaa, Valmadrera, L'Abadia, Balabi e Brömà
Fus orari UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss 0341
Codex postal 23900
Sigla autom. LC
Codex ISTAT 097042
Codex catastal E507
Sant protetor San Nicola de Bari
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Lecch - Localizazion
Lecch - Localizazion
Sit istituzional


Lecch (Lecco in italiàn, Leucum in latìn; Leck in tudesch) l'è ona città italiana de 47 999 abitant (dato del Desember 2015[1]), cont ona süperfis de 45,9 km² e ona densità de 1 046 ab./km². L'è la capitàal de la Pruvincia cunt l'istess nomm.

El sitt[Modifega | modifica 'l sorgent]

Lecch la se tröva in de la part püssee a süd del ram del lach de Comm che'l gh'ha el sò istess nomm, in sü la spunda urientàal, in duvè dal lach vegn föra il fiüm Adda. Lecch l'è culegada a l'oltra spunda del fiüm da trìi punt: el Punt Kennedy o Punt Nöf (de la metà di ann Cinquanta del secul passaa), el Punt Azzone Visconti o Punt Vècc (el pussee vècc, che l'è del Mediuéf) e'l Punt Alessandro Manzoni o Terz Punt (inaugüràa in del 1985)
La cità l'è circundada da'n frach de muntagni: el San Martìn, el Düü Mann, el Melma, el Piz d'Erna, el Resegùn e'l Magnöden hin i pussee impurtant.
Lecch l'è traversada da trìi rial: el Gerenzùn, el Caldùn (per la gran part interàa), e'l Biùn.

I riùn[Modifega | modifica 'l sorgent]

Lecch: Pasquee Mario Cermenati de nott.

El teritori del cumün de Lecch inscì cumè l'è al dì d'incö l'è stàa fàa sü tra'l 1923 e'l 1928, quand hann metüu insemm i teritori de vündes cumün: Lecch, Castèll, San Giuàn, Rancc, Laurca, Ulàa, Quàa, Germagnee, Belee, Magiànech e Ciüs.
Incö el cumün de Lecch l'è divìs in cinch circuscriziùn:

  • 1. Center de Lecch e la vegia fraziùn de Pescarenech;
  • 2. Castèll e Viàal Türàa;
  • 3. San Giuàn, Laurca, Rancc, la vegia fraziùn de Bunascina e Ulàa;
  • 4. Germagnee, Belee, la vegia fraziùn de Caleott e Quàa;
  • 5. Magiànech e Ciüs.

La ministraziun[Modifega | modifica 'l sorgent]

I sindegh[Modifega | modifica 'l sorgent]

Per savenn pussee, varda l'articol Sindegh de Lecch.

Dumà i sindegh elegiüü direttament, per quej numenaa del Cunsili Cumünal varda la vus linkada.

L'ecunumia[Modifega | modifica 'l sorgent]

L'ecunumia de la cità de Lecch la se basa amò incö sül setùr de la siderurgia, anca se i vecc fabrich pussee famùs (Fiocchi, Badoni e Caleotto) sun sparidi u ridimensiunàa de bun, cumè anca la Leuci (fabrica de lampadini), la Riello (fabrica de caldai) e l'Icam (fabrica de ciculàt, che nel gir de pöch ann la narà a Ursenich, in Pruvincia de Comm).
In di ültim ann s'è svilupàa'l turism, atiràa dai (pöch) spiagi del lach, dai muntagni d'inturn e dai Sit manzuniàn, val a dì i sit in duvè il Manzoni l'ha ambientàa el sò rumanz pussee famùs, I Promessi Sposi.

I munument[Modifega | modifica 'l sorgent]

La Basilica de San Nicolò (el Domm de Lecch) de nocc.

I munument pussee impurtant hin:

  • el Domm de San Nicolò (Sagràa Basilica, a Lecch center), gesa in stil neoclassich fàa sü a la fin del XIX secul; el sò campanil, vôlt 96 meter, l'è ün di pussee grand d'Italia;
  • la Tur Viscuntea (Piazza XX Settembre, a Lecch center), in duvè ghè el Musee di armi;
  • el Teater de la Società (Piazza Garibaldi, a Lecch center), in stil neoclassich;
  • ün pezz di vecc mura se pörun vedè in via Volta, visìn a la staziùn;
  • el Palazz Belgioioso (Curs Matteotti, a Castèll), in duvè che gh'hin i Musee civich de Lecch e'l Planetari;
  • la Vila Manzoni (Largh Caleòtt), in duvè el scritùr Alessandro Manzoni el viveva d'estaa quand l'era piscinìn;
  • i Sit manzuniàn: la casa de Lucia (a Ulàa e ad Aquàa), la casa de Renz (ad Aquàa), el "palazzott" de Don Rodrigo, la gesa de Don Abundi (ad Aquàa), la capelina in duvè Don Abundi l'ha incuntràa i Bràaf (ad Aquàa), el cunvent de Fra' Cristofur (a Pescarenech) e'l vecc sit in duvè el Biùn nava dent al fiüm Adda (il curs del rial l'è stàa dopu deviàa), in duvè Lucia l'aveva ciapàa la barca per scapà a Munscia.


Città ingemelaa[Modifega | modifica 'l sorgent]

Persunagg famùs[Modifega | modifica 'l sorgent]

I persunagg pussee famùs ligàa in üna quaj manera a Lecch hin:

Riferiment[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. Statìstiche demogràfiche ISTAT. Statìstiche sö la popolasiù del Istitùto Nasiunàl de Statìstica relatìve al 31 de Dezember 2015.