Temù
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
Temù Comun | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Dats aministrativ | |||||
Stat | Itàlia | ||||
Rejon | Lombardia | ||||
Provinça | Provincia de Brèsa | ||||
Capolœg | Temù | ||||
Politega | |||||
Sindeg | |||||
Orgen lejislativ | Consili comunal | ||||
Territore | |||||
Coordinade | 46°14′58″N 10°28′08″E / 46.249444°N 10.468889°E | ||||
OSM | 47022 | ||||
Voltituden | 1150 m s.l.m | ||||
Superfix | 43,26 km² | ||||
Abitants | 1 132 ab. (1º genar 2023) | ||||
Densitaa | 26.17 ab./km² | ||||
Confin | Édol, Pónt Dalègn, Èza e Viù | ||||
Fus orari | UTC+01:00 e UTC+02:00 | ||||
Varie | |||||
Prefiss | 0364 | ||||
Codex postal | 25050 | ||||
Sigla autom. | BS | ||||
Codex ISTAT | 017184 | ||||
Codex catastal | L094 | ||||
Sant protetor | Bartromé | ||||
Cl. climatega | |||||
Cl. sismega | |||||
Localizazion | |||||
Sit istituzional |
Temù (nòm uficiàl: Temù) l'è 'n cümü de la àlta Al Camònega, en Pruvincia de Brèsa, endèla regiù de la Lombardìa.
El g'ha 1 105 abitàncc (dàto del Desember 2015[1]), condena superfìce de 43,0 km² e 'na densità de popolasiù de 26 ab./km².
El cunfìna coi cümü de Édol, Put de Lègn, Èza e Viù.
Stória
[Modifega | modifica 'l sorgent]El teretóre de Temù el fàa part de la tèra ciamàda Dalaunia o Dalania, lüminàda zamò 'ndel 774, enden diplóma 'ndèl qual el Carlo Magno el ghe afidàa la Al Camònega al Monastér de Tours:
«Donamus etiam ad prefatum sanctum locum valle illam que vocatur Camonia cum salto Candino vel usque in Dalanias cum montibus at alpibus a fine Treentina qui vocatur Thonale usque in finem Brixamcinse seu giro Bergamasci (...)»
| |
(
Monumenta Germaniae Historica diplomatum Carolinorum, 16 luglio 774 ev (Test en latì dispunìbil sö wikisource))
|
.
Chèste tère le tülìa dét i nùclei abitàcc de Temù, Le Canù, Mulìna, Puntàgna, La Vìla, Póia, Pónt, Suàn, Parchezài e Pés.
Endel 1624 chèste tère, che 'ndel'ocaziù i è mensiunàde co la denuminasiù de "Ponte di Legno", le vé separàde en dò entità: Le "terre di fori di Ponte di Legno, cioè Villa, Pontagna, Themù e Lecanù" le se destàca de le "terre di dentro, cioè Ponte di Legno, Pezzo, Precasaglio, Zoanno e Poia"[2] Le prìme le fùrmarà chèl che 'l deentarà el cümü de Dalègn e le segónde le costetöés el cümü de Put de Lègn.
Co la denuminasiù Dalègn difàti se indicàa uficialmènt 'nfìna al 1810 el cümü che fàa riferimènt al paés che adès se ciàma "Villa Dalegno"[3], che al dé d'encö l'è frasiù del cümü de Temù e che alùra l'izistìa a fiànch del cümü denuminàt uficialmènt "Ponte di Legno"[4].
Del 1810 al 1816 Temù, Vìla Dalègn e Pontàgna i vé riagregàcc a Put de Lègn ma a pàrter del 1816 i vé turna separàcc e 'nfìna al 1927 i fà ognü cümü de per sò cönt. Endel 1928, endel quàder de la reorganizasiù generàl de le autonomìe locài mitìda en camp del goèrno de Musolìni, Temù, Vìla e Pontàgna le vé riagregàde amò 'na ólta, sóta 'l cümü denuminàt uficialmènt Temù.
L'abitat el se tróa a 1150 meter d'altèsa sùra 'l leèl del mar.
Cuurdinade
[Modifega | modifica 'l sorgent]
Evulusiù demogràfica
[Modifega | modifica 'l sorgent]
Abitant censid
Riferimèncc
[Modifega | modifica 'l sorgent]- ↑ Statìstiche demogràfiche ISTAT. Statìstiche sö la popolasiù del Istitùto Nasiunàl de Statìstica relatìve al 31 de Dezember 2015.
- ↑ AA.VV. "Temù. Un paese, una storia." NED - Milà, 1987 ISBN 88-7023-106-2.
- ↑ Lombardia Beni Culturali Comune di Dalegno 1798 - 1809
- ↑ Lombardia Beni Culturali Comune di Ponte di Legno 1798 - 1815
Àngol • Artògne • Bèrs Dém • Bèrs • Bièn • Bùren • Braù • Bré • Co de Pút • Córten • Còsta Ulpì • Darf • Dò • Ézen • Édol • Èza • Gnàrt • Sèler • Servé • Sét • Simbèrch • Siidà • Incüzen • Giànech • Lós • Lùzen • Lùer • Malégn • Malòn • Mòn • Osèm • Paspàrt • Paìsch Loé • Piancógn • Pizógne • Prèsten • Plà • Punt de Lègn • Rógn • Saviùr • Sedégol • Séf • Sónech • Temö • Viù |