Gesù de Nazaret

Articol di 1000 che tucc i Wikipedie gh'hann de havégh
De Wikipedia
(Rimandad de Signór)
Lombard Quest articol chì l'è scrivud in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda
Mosaich bizantin del VI secol in la Basilega de Sant Apolinar Noeuv a Ravena

El Gesù de Nazareth (in aramaich יֵשׁוּעַ o ben Yēšūa; variant del nom: Iesuss o Esuss in milanes, Iesoeus o Iosoeus in cremasch[1], Josoeus o Gioeusos[2][3] in bergamasch) a l'è el fondador e figura centrala del cristianesim, religion che 'l recognoss 'me Fioeul de Dia e 'me el Messia profetizad in la Tanakh, vision refudada del giudaism del dì d'incoeu, e vist 'me Dia che 'l s'è fad om.[4] Gh'è ciamad anca el Crist, o ben quell che l'è stad unt.[4]

Fioeul de la Maria, in di ultim agn de la soa vita l'è stad un predicador e esorcista ativ in tra la Galilea e la Giudea: l'è stad condanad a mort del Ponzi Pilat in d'un process volud di sacerdot sgiudee del temp e l'è stad mitud in cros al temp de la Pesach.[4] Per el cristianesim a l'è resuscitad dopo trii dì e l'è poeu l'è andad in cel con l'Ascensa, e gh'ha fad rivà el Spirit Sant in sui so apostoi, inscì de fà nasser la Gesa.[4]

Anca di alter religion ghe recognossen un roeull: per l'Islam a l'era el Messia e vun di profeta pussee important, ma minga el fioeul de Dia, e l'istess el val per i Drus. Per la fed Bahá'í a l'è stad vuna di manifestazzion pussee importante de Dia e anca per tancc indù a l'era una manifestazzion divina.[5][6]

El calendari doperad incoeu el se fonda in sul so nassiment, però se pensa che l'è nassud in tra el 7 a.C. e 'l 1 a.C. e che l'è mort in tra el 26 d.C. e 'l 36 d.C: per la tradizzion cristiana gh'è mort a 33 agn.[4] La data tradizzional del so nassiment l'è festegiada a Denedal, menter la domenega de la soa resurrezzion se festegia la Pasqua, l'è ben important per i cristian anca el Venerdì sant, che l'è stad mitud in cros.[4]

I font pussee important in sul Gesù a nivell religios a inn i quater Vangeli, menter a nivell storegh inn considerad pussee important i alter liber del Noeuv Testament. Incoeu, a nivell academich, la posizzion che 'l Gesù a gh'è stad debon e che la soa vita a l'è pu o men quella cuntada in di Vangeli a l'è quella tegnuda de squasi tucc i studios, menter l'ideja che 'l Gesù el fuss domà un mit a l'è retegnuda pseudostoria.[7]

Riferiment[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. Gerólt L., 2004, Vocabolario del dialetto di Crema, Crèma, Edisiù Topòlit Uggé.
  2. Tirabósch A., 1867, Vocabolario dei dialetti bergamaschi antichi e moderni, Bèrghem, Fradèi Bolis.
  3. Francia C., Gambarini E., 2001, Dizionario Italiano - Bergamasco, Tur Buldù, Edisiù Grafitàl.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Gesù Cristo - Enciclopedia Treccani
  5. Who Is Jesus, According To Other Religions?
  6. CHRIST AND THE OTHER RELIGIONS
  7. «I should say at the outset that none of this [skeptical] literature is written by scholars trained in New Testament or early Christian studies teaching at the major, or even minor, accredited theological seminaries, divinity schools, universities, or colleges of North America or Europe (or anywhere else in the world). Of the thousand of scholars of early Christianity who do teach at such schools, none of them, to my knowledge, has any doubts that Jesus existed."»
    (in Bart D. Ehrman, Did Jesus Exist?, HarperCollins, 2012)

Alter proget[Modifega | modifica 'l sorgent]

Vos corelade[Modifega | modifica 'l sorgent]