Quercus

Quercus L., 1753
occ.: rogur; or.: rùer
	; 'Na ilüstrasiù de Quercus robur
Classifigazion sientífiga
Regn:	Plantae;
Division:	Magnoliophyta;
Clas:	Magnoliopsida;
Ùrden:	Fagales;
Famìa:	Fagaceae;
Zèner:	Quercus;

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa bresàna moderna.

El Quercus l'è 'l zèner de la famìa botànica de le Fagaceae 'ndóche gh'è dét le piànte che s'è üs ciamà rùer (in Bergamàsch róer - rùer - lùer; en Lombàrt Ucidentàl: rùgura).

Chèsto zèner l'è uriginàre del emisfér nòrt, e gh'è dét piànte che fa crödà le fòie 'n envéren e piànte che le fòie i a té sö. Le spéci de chèsto zèner se le tróa de le latitùdegn frède 'nfìna a l'Asia tropicàl e 'n America.

Endèl'Itàlia setentriunàl le spéci che i è piö fàcii de troà i è

la Q. pubescens,

la Q. robur,

la Q. petraea,

la Q. cerris.

Se tróa però apò a dèle spéci ezòtiche, doperàde come ornamentài e che adès i è dré a natüralizàs

la Q. ilex,

la Q. rubra ('mpó natüralisada),

e la Q. palustris ('mpó natüralisada).

Na rùer madüra
Na rùer zùina
La rùer 'n envéren
La giànda
Na rùer che g'ha de piö de mìla agn Eiche (Liernu, Bèlgio)

Descrisiù

Endèl zèner Quercus gh'è dét divèrse spéci de piànte che vé sö spontànee 'n Itàlia. De spès el portamènt l'è de àlber gràncc ma gh'è apò a dèle spéci che g'ha portamènt de boscài (arbüstif). Le fòie, altèrne, de spès i è lobàde, a ólte capetàde e söndèna stèsa piànta se pöl troà fùrme de fòia diferènte, per vìa de la diferènsa che gh'è 'ntra le fòie zùine e chèle piö ècie.

Le piànte del zèner Quercus i è monòiche, (sö la stèsa piànta gh'è tat i fiùr mascc come i fiùr fèmina). I fiùr mascc i è reünìcc en amèncc de culùr zalt, chèi fèmina i è de culùr vért.

El fröt l'è 'na giànda, furmàda de 'na cùpola de scàie töt entùren a la bàze de la nus.

Sistemàtica

En chèsto zèner gh'è dét presapóc 400 spéci. Le vé clasificàde en du sotazèner (Quercus e Cyclobalanopsis). El sotazèner Quercus l'è ac dividìt en sesiù: Quercus, Mesobalanus, Cerris, Protobalanus e Erythrobalanus (ciamàt apò Lobatae). Le spéci che se tróa piö facilmènt endèl'Itàlia del nòrt de sòlit le aparté al sotazèner Quercus, sesiù Quercus.

Colegamèncc estèrni