Haiku (sistema operativ)

De Wikipedia
Lombard Quest articol chì l'è scrivud in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda
Logo de Haiku

Haiku a l'è un sistema operativ liber ispirad al BeOS desvilupad a partì del 2001, quand che 'l sistema mader a l'è stad descontinuad, e del 2008 a l'è self-hosted, con la prima version alpha vegnuda foeura in del setember 2009 e la darrera in del november 2012, la prima beta l'è vegnuda foeura in del 2018 e del dicember 2022 la gh'è la beta 4, che in la version a 32 bit l'è ancamò combatibel cont i binari per BeOS 5. Al dì d'incoeu se ritegn che 'l sistema a l'è bon per vesser doperad tut i dì, desgià che l'è compatibel con pussee de driver, el suporta i app GTK e Wine e 'l gh'ha un nivell de compatibilità con Xlib e Wayland.

Haiku a l'è suportad de Haiku Inc., organizazzion no-profit con sed a Rochester, in del Stat de Noeuva York, fondada in del 2003 del vegg capo-proget Michael Phipps.

Tecnologia[Modifega | modifica 'l sorgent]

El sistema a l'è scrivud in C++ cont una API orientada ai oget e 'l so design modular el permet de scriver i so component in d'una manera assee autonoma, despess inn stad svilupad intant che se sostituiven i component del BeOS original. L'insema di component API e server che doperen 'sto sistema inn ciamad kit e ghe n'è de vari: quell per l'interfacia grafega, quei per el Game Kit, quei per la version del Be File System del sistema, quei per l'input, la grafega e inscì via.

Se 'l BeOS el doperava un microkernel, Haiku el dopera un kernel ibrid, scominciad 'me fork de NewOS, kernel scrivud del vegg dipendent de la Be Travis Geiselbrecht. A l'è anca lu in desvilup, ma el gh'ha dent di fonzion belle inanz compagne de 'n file system virtual e del multiprocess simetregh.

A partì del 2013 el gh'ha dent un gestor di pachet, ciamad Haiku Depot, che 'l permet de installà el software in formad HPKG, i progràma comunque poden vesser installad de 'n repository remot con pkgman o a cobiài in d'una directory aposta, o anca compilad. Inscì de permeter la compatibilità cont el BeOS el sistema el dopera un compilator ibrid gcc 2.95 (version del 2001, con varie patch e modifege tolte di version noeuve) e 7, vist che i version pussee noeuve de la 2 s'cepen i vegg binari. Quella roba chi la val domà per i version a 32 bit x86, i version ARM, 68k, 64 bit x86 e PPC inn compilad cont el gcc 7 e inn minga compatibil cont i binari vegg.

Ligam de foeura[Modifega | modifica 'l sorgent]

Alter proget[Modifega | modifica 'l sorgent]

Vos corelade[Modifega | modifica 'l sorgent]