Global Forecast System

De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
On esempi de prodòtt de previsión del GFS, in quèll caso chì ‘na previsión a 96 or a l’altèzza geopotenzial de 850 hPa e temperadura

El Global Forecast System (GFS) (in lengua lombarda occidental "Sistèma Global de Prevision") a l’è on sistèma numerich de prevedè el temp meteorològich che 'l ciapa dent on modèll gobàl per la simulazion cont el compiuter l’analisi de l’incertèzza fàa del Servizzi Meteorològich Nazional di Stat Unii d’America

Fonzionament[Modifega | modifica 'l sorgent]

El modèll matematich el gira quatter vòlt al , e ‘l prodùss di prevision meteorològich fin a 16 dì innanz, ma cont ona resoluzion spazial inferiora dòpo 10 . La capacità de previsión, de nòrma, la va giò cont el temp (compagn che in ògni modèll de prevision) e per i prevision a longh tèrmen, domà la scala granda la mantén ‘na cura significativa. A l’è vun di modèj che, d'usanza, dòminen per la scala sinòttica in del medi tèrmen.

Princippi[Modifega | modifica 'l sorgent]

El modèll GFS a l'è on modèll spettral cont ona risoluzion orizzontal pu o manc de 13 km per i primm 10 dì e de 27 km de 240 a 384 or (16 dì). Adrée al profìl verticàl de l'atmosfera, el modèll a l'è dividùu in 64 strat e 'l prodùss di prevision distribuìd in del cors del temp ògni ora per i primm 120 or,[1] ògni trii or fin al decim dì e ògni 12 or fin a quèll di 16. I dàa in sortida del GFS hinn ancà doprà in del prodù i statistich in sui dàa in sortida del modèll.

Variant[Modifega | modifica 'l sorgent]

Oltra el modèll principàl, el GFS a l’è anca la base de 20 member a bassa risoluzion (22, comprésa ‘na girada de contròll del modèll cont i alter member) che fànn su l'insèma (el grupp de tucc i member) ch’a hinn calcolàa in del'istèss temp del member principàl del modèll GFS e hinn diposnìbil a l’istèssa scala temporal. Quèll grupp chì a l’è ciamàa "Global Ensemble Forecast System" (GEFS) (in lengua lombarda occidental “sistèma global per i prevision d’insèma”). I statistich in sui daa in sortìda del modèll d’insèma hinn disponìbil fin a 8 . El insèma di dàa in sortìda del GFS a l'è combinàa cont el modèll Global Environmental Multiscale Model (in lengua lombarda occidental Modèll Global de l'Ambient a Scala Multipla) a fa su el North American Ensemble Forecast System – NAEFS (in lengua lombarda occidental “Sistèma di Prevision d’Insèma de l’america del Nòrd”).

Utilizzazion[Modifega | modifica 'l sorgent]

Compagn de la pupart di lavorà del govèrna di Stat Unii, i dàa del GFS hinn nò proteggiùu di drìtt d’autór e hinn disponìbil a gratis o ben hinn de domini publich sòta i regól del drìtt d’autor di Stat Unii. Per quèst, el modèll el servìss de fondament di prevision de divèrsi servizzi meteorològich privàa, commerciàj e forestée.

Cura[Modifega | modifica 'l sorgent]

A partì del 2015 el modèll GFS a l’è restàa indrée rispètt a la precisi162n di alter modèj meteorològich globaj. [2][3] Quèl fàa chì l’è stàa pussée evident per via di prevision sbagliàa de l’Uragan Sandy del modèll GFS segond el quàl l’uragan l’avarìa voltà vèrs el mar fin a quatter dì innanz de rivà in su la tèrraferma, inscabi el modèll European Centre for Medium-Range Weather Forecasts' el n’hà prevedùu el rivà in su la tèrrmferma giustament dòpo 7 dì. Se pensava che quèst l’era caosàa perlopù di lìmit di capacità de càlcol del Servizzi Meteorològich Nazional. ‘In rispòsta, hinn stàa acquistàa di noeuv super-compiuter, de manera de aumentà la capacità de calcòl de 776 teraflops a 5.78 petaflops.[4][5][6] In 2018, la potenza de calcol l'è stada aumentà anmò fin a 8.4 petaflops, [7] L’agenzia l’hà anca provà on modèll sostitutìv cont on funzionament divèrs, el modèll icosaedrich adrée al fluss a volumm finìi (in lengua inglesa flow-following, finite-volume icosahedral model -FIM), al princippi di ann 2010; ma quèll modèll chì l’è stàa poeu bandonà perché a s’è desquattà che ‘l ghe portava nò di mìorìj sostanziàj al GFS.

In del 2019, ‘me conseguenza de l'aument de des vòlt tant de la potenza di computer, a l’è prevedùda ‘na mìorìa de la risoluzion orizzontal del modèll GFS a 9km e 128 strat fin a 16 , in confrónt con quèj de adéss de 13km e 64 strat fin a 10 dì [7]

A partì de la girada del model del mesdì del 19 de luj del 2017, el modèll GFS l’è stà miglioràa. Diversament del modèll ECMWF (Center Europeo per i Prevision meteorològich de medi tèrmen), el noeuv GFS el gh’hà on conteng on poo divèrs ai tòpich e in di alter región confrontàa con la version de prima. [8] Quèlla version chì la tén de cunt con pussée cura i variàbel compagn de l’Oscilazion del Madden–Julian e i strat de l'aria del Sahara.

Core dinamich miglioraa[Modifega | modifica 'l sorgent]

El 12 de giugn del 2019, dòpo divèrsi ann de proeuv, la NOAA (l’agenzia americana che la se ineterèssa de la meteorologia) l’hà migliorà el GFS grazie a on noeuv core dinàmich, el Core Dinamich ai Element Finìi Cubich-Sferegh (FV3), che ‘l dopera el metod di element finìi inscambi del metod spettral dopràa di version precedent del GFS. El modèll che ‘l ne risulta, al princippi sviluppàa sòta el nòmm FV3GFS, l’hà ereditàa el nòmm de GFS, cont el vègg GFS che l’è a ‘ndà adrée a lavorà fin al settember del 2019.[9][10] I proeuv iniziaj del FV3GFS i hànn promìss ben, cont el migliorà la capacità de prevision meteorològica a granda scala e la cura in del adàgh adrée al mòto di uragan risètt al vègg GFS.[11]


Referiment[Modifega | modifica 'l sorgent]

Ligamm de foeura[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. Technical Implementation Notice 16-11 Amended. Nation Weather Service. Archived from the original on 5 June 2016. Recuveraa el 5 June 2016.
  2. "The US weather model is now the fourth best in the world", Ars Technica (21 June 2016). 
  3. "The European forecast model already kicking America's butt just improved", Ars Technica (11 March 2016). Retrieved on 16 August 2016. 
  4. "National Weather Service will boost its supercomputing capacity tenfold", Ars Technica (5 January 2015). Retrieved on 16 August 2016. 
  5. "Supercomputer quietly puts U.S. weather resources back on top", USA Today (22 February 2016). Retrieved on 16 August 2016. 
  6. NOAA completes weather and climate supercomputer upgrades. Recuveraa el 16 August 2016.
  7. 7,0 7,1 NOAA kicks off 2018 with massive supercomputer upgrade | National Oceanic and Atmospheric Administration (en).
  8. Team, NCO Web. NCO PMB – Upcoming Changes.
  9. Service Change Notice 19-40. NOAA. Recuveraa el 12 June 2019.
  10. http://www.noaa.gov/media-release/noaa-to-develop-new-global-weather-model
  11. https://www.aip.org/fyi/2018/noaa-budget-cuts-get-chilly-reception-congress