Danee

Articol di 1000 che tucc i Wikipedie gh'hann de havégh
De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
Moned e cartamoneda in Euro

I danee (anca sold o, cont on germanism, svanzigh o anca arsgian, francesism) a hinn, in l'economia, on vergott che l'è accettaa 'me mezz de pagament e 'me riserva de valor. Per on mugg de agn i moned eren rappresentaa de metall prezios tant 'me l'or o l'arsgent o de 'na quaj nota che la podeva vess pagada al portator in metall prezios: Incoeu a hinn spantegaa pussee i moned fiat, cioè minga ligaa al metall prezios.

A bon cunt, anca se hinn concett compagn, la gh'è 'na piccola differenza in tra danee e valuta: El danee a l'è 'n concett e pòden vess doperaa 'me danee anca di oggett senza 'n valor legal recognossuu, tant 'me i miniassegn, i getton telefonich e anca i bonbon, menter la valuta la gh'ha de vess emittuda de 'n soggett recognossuu, de solit on Stat o 'na banca centrala. Ma se 'na valuta a l'è foeura de cors o assee desvalutada a l'è diffizil che la sibia accettada in del mercaa e donca a l'è in dubbi se l'è moneda o no.

Maner lombard de ciamà i danee[Modifega | modifica 'l sorgent]

In lombard, de solit, i danee a hinn ciamaa franch in general, anca per di moned che hinn formalment ciamaa in d'on oltra manera. Hinn ciamaa anca svanzigh, veggia moneda austriega de 20, o arsgent, del franzes, degià che la pupart di moned a l'éra de arsgent.

Division e multipli[Modifega | modifica 'l sorgent]

Cont la monedazion carolingia:

  • Ghicc: Mezz sold
  • Sold (ciamaa anca borr)
  • Quattrin, ghell, sesin: 3 sold
  • Danee (12 sold)
  • Berlinga: 1 danee e 8 sold
  • Foro: 2 danee e 6 sold
  • Sovranna: 4 danee
  • Livra (20 danee, 240 sold)
  • Parparoeula (40 daner, 480 sold)

Cont el sistema decimal:

  • Ghell: 1/100
  • Bes: 2/100
  • Palanca, carantan: 5/100
  • Palancon: 10/100
  • Sesin o quattrin: 25/100
  • Mezz-franch: 50/100
  • Franch: 1 unità
  • Mezz-oeugg: 2,5 unità
  • Oeugg: 5 unità (formalment scud)

Gergh[Modifega | modifica 'l sorgent]

In del gergh di giovin meneghin del 1970 eren doperaa 'sti nomm per la lira:

  • Scud: 5'000 lire
  • Marengh: 20'000 lire

Riferiment[Modifega | modifica 'l sorgent]

Vos corelaa[Modifega | modifica 'l sorgent]