Brest (Francia)
Brest (inscì anca in breton; Bresta super Capellam in latin) l'è ona città francesa de la Bretagna, che la cunta 145.100 abitant.
L'è voeuna di città pussee important de la region e la sede de la pussee granda bas naval francesa.
El nomm
[Modifega | modifica 'l sorgent]El sò nomm l'è istess in frances, breton e gallo. Però l'è pronunciaa in trii moeud different:
- Frances: [bʁɛst]
- Breton: [brest]
- Gallo: [brèsst]
Geografia
[Modifega | modifica 'l sorgent]La città la se troeuva in de la Bretagna (dipartiment de Finistère), in sù la costa de l'Ocean Atlantigh, pussee precisament in d'ona rada natural (la pussee granda d'Europa).
L'è traversada del fiumm Penfeld (Caprella in latin). El sò clima l'è atlantigh, con pioeuv che vegnen giò a l'improvvis e cont on fracch de vent.
Storia
[Modifega | modifica 'l sorgent]L'è stada fondada in del III secol di Roman, che hann faa sù on primm camp fortificaa sora on speron de roccia; chì sora gh'è staa faa sora el castell a l'epoca di re Franch.
Prima l'è partegnuda ai cont de Léon, poeu ai duca de Bretagna. In del period 1342-1397 i sò padron hinn staa i Ingles; el 10 d'agost 1512 la gh'è stada minga lontan de lì la battalia de Saint-Mathieu, on sconter naval tra ingles e franco-breton.
In del 1631 l'è staa faa sù l'arsenal, che l'è staa la ciav del svilupp de la città. A la fin del Settcent l'era vun di port militar pussee grand de la Francia.
Duranta el Vottcent l'è staa faa on canal che 'l collega Brest a Nantes, longh 364 km.
Brest l'è stada voeuna di primm città a vess colpida in del 1918 de l'influenza spagnoeula. In de la Segonda Guerra Mondial l'è stada doperada 'me bas naval anca di occupant todesch e i Leaa hinn minga riessii a fermài fina a la Battalia de Brest (1944). La guerra l'ha traa giò quasi tutta la città medieval, anca se poeu l'è stada tutta ricostruida: el poeta Jacques Prevert l'ha dedicaa a la distruzion de Brest la poesia Barbara.