Assede de Pavia (773-774)

De Wikipedia
(Rimandad de Borlada de Pavia)
Lombard Quell articol qì l'è scrivud in Lombard, cond l'ortografia Scriver Lombard.
Cavaleria franca

L'assede de Pavia l'è stait ol fait bellig final de la guerra intra Franc e Lombards. L'è stait portad a la capitala lombarda del re Franc Carl Magn, contra Desideri, re dei Lombards, intra ol 773 e 'l 774.

Ol contest[Modifega | modifica 'l sorgent]

Ind el 772, in seguet a'l definitv deteriorar-s dei relazion intra 'l regn lombard e 'l papad, ol Desideri al marcia contra i domini pontifici e al ocupa Otricoli, a domà un dé a pé de Roma.[1] Ol Papa Adrian al ciama aid a'l Carl Magn, qe del 771, mort ol so fradell Carloman, l'era restait l'uneg sovran dei Franc (la moier e i s'ciets, anc'mò picinin, del sovran mort i s'era refujads a la cort de Pavia). Fallids i tentativ de mediazion, ol Carl l'ha decidid de passar a i arme.

L'assede[Modifega | modifica 'l sorgent]

I dimension de l'armada franca i è miga cognosside. Ol Carl l'ha dividida in do: una guidada del so barba Bernard, qe la duxiva passar a travers ol pass del Gran San Bernard, e una comandada de lu, qe la saress passada dei ciuse de la Vall Susa.

S'ciepada la resistenza lombarda in sui Alp, i do part de l'armada i se trova in pianura e i venç i lombards ind la sanguinosa bataia de Mortara.

Una part picinina de l'armada l'è mandada a tacar Verona, indove al s'è refujad l'Adelqi, con la moier e i s'ciets del Carloman. La citaa la se rend senza combater, e l'Adelqi al se refuja a Costantinopel, e la fameia de Carloman l'è ciapada prexonera.

L'armada franca restada a Pavia la pudiva circondar la citaa, ma l'hiva miga portad dei maqine d'assede. A l'istessa manera, i Lombards, qe i sa speitava miga un assede, i hiva miga fait dei preparativ: i mancava i scorte del maiar, e la campagna l'era staita lassada in man ai Franc. L'assede, començad ind el setember del 773, al va inanz senza problem (tant qe ol Carl Magn al farà infina un viaj a Roma per la Pasqua), nissuna armada lombarda la prova a portar socors, e i difensor i è trop poc per tentar una sortida. Al fin, un martedé del jugn del 774, Desideri al se rend,[1] e l'è mandad in esili a la Badia de Corbie, ind la França nord-orientala.

I conseguenze[Modifega | modifica 'l sorgent]

Despò de la vitoria, ol Carl Magn l'ha ciapad ol titol de Rex Langobardorum, e 'l se farà ciamar Re dei Franc e dei Lombards (latin: Rex Francorum et Langobardorum). L'è stait un unicum ind la intrega storia dei regn jermaneg del Medioev: un vencedor qe al ciapa ol titol del conquistad. Ol sovran (fors) l'era jamò dree a crear ol so imper.

L'è anc'pò deventad in manera definitiva liad e protetor de la Ciexa, e 'l so recognossiment de l'autoritaa temporala del Papa in su Roma e la Pentapolis l'ha ponid i bas per ol poder papal medieval.

Ol Regn Lombard l'è miga stait desligad: anc se tants Franc i ha ciapad posizion de poder, tants Lombards i è restaits al so post, in cambe de la fedeltaa al nœv sovran.

Riferiments[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. 1,0 1,1 (EN) Davis, Paul K. (2001). Besieged: 100 Great Sieges from Jericho to Sarajevo. Oxford University Press, 50-51.