Boleslav I ol Corajos

De Wikipedia
Lombard Quell articol qì l'è scrivud in Lombard, cond l'ortografia Scriver Lombard.
Boleslav I ol Corajos con la Szczerbiec

Boleslav I ol Corajos (cec: Boleslav Chrabrý; polac: Bolesław I Chrobry Pl-Bolesław-I-Chrobry.ogg polac ; 967 - 17 de jœgn 1025), cognossid anc (de rar) come Boleslav I ol Grand (polac: Bolesław I Wielki), member de la famea Piast, l'è stait Duca de Polonia intra ol 992 e ol 1025, e ol prim Re de Polonia ind el 1025. L'è stait anc Duca de Boemia come Boleslav IV (1002 - 1003).

L'era ol s'ciet de Miecislav I de Polonia e Dobrawa de Boemia.

I prim agn (992 - 999)[Modifega | modifica 'l sorgent]

Miecislav I de Polonia, qe l'è mort ind el 992, l'era dividid ol ducat intra i so fiœi, ma Boleslav l'è rivad a descaçar vià l'œltema moier de Miecislav, Oda de Haldensleben, e ol so mez fradell, e l'ha reunid insé la Polonia intra ol 992 e ol 995.

L'ha sostegnid i missionar Adalbert, Vescov de Praga, e Bruno de Querfurt, ind la so opera de cristianizazion de la Prussia. Ind el mentre, l'ha conquistad la Slesia e la Pomerania, e le citaa de Danzica e Cracovia. Ind el 999 l'ha conquistad anc la Moravia e ind el 1000 la Slovaqia.

Ol congress de Gniezno e i conseguense (1000 - 1002)[Modifega | modifica 'l sorgent]

Per savenn pussee, varda l'articol Congress de Gniezno.
La copia de la Sacra Lanza

Ol martirio de Adalbert ind el 997 e la so canonizazion ind el 999 i è stait dovrads da Boleslav per aumentar l'autonomia de la Polonia dal Sacro Roman Impero.

L'imperadur Oton III, qe l'era stait amis e alliev de Adalbert, ind el ann 1000 l'è indait in pelegrinaj a Gniezno, sœ la so tomba. In qesta ocasion s'è incontrad con Boleslav in qell qe l'è ciamad da i storeg ol Congress de Gniezno. L'imperadur l'ha dait a Boleslav ol titol de Frater et cooperator Imperii e l'ha cread l'Arcivescovad de Gniezno, indipendent da qell de Magdeburg, qe l'hera provad a met sota la so utoritaa i ciexe polaqe. De plu, l'ha donad al duca polac anc una copia de la Sacra Lanza. Boleslav, per ricambiar, l'ha dait a Oton un braç de Adalbert come reliquia.

In seguet a qeste concession, i sarà creade i diocesi de Cracovia, Breslavia e Kołobrzeg, e Boleslav desmeterà de pagar un tribut al Sacro Roman Impero.

L'espansion (1002 - 1019)[Modifega | modifica 'l sorgent]

La Polonia sota Boleslav I

Dopo la mort de Ottone III ind el 1002, a l'età de apena 22 agn, Boleslav conquista i territore de Meissen e de la Lusazia, ind el tentativ de ciapar plœ terre possibel ind el mentre i g'era i lote per la succession. Boleslav al conquista e se far ciamar duca de Boemia e de Moravia ind el 1003-1004. I guerre con l'Impero i fenes ind el 1018, con la pax de Bautzen: l'imperadur Enric II recognoss a Boleslav ol possess de Meissen e de la Lusazia, anc se come vassall (adoma de nom) de l'Impero.

Ind el 1018, Boleslav decid de intervegnir ind la crisi de succession dei Rus' de Kiev per aiœtar ol jender Svjatopolk I. Conquistada la capital (segond la lejenda, l'havress botad jo la Porta d'Or con la Szczerbiec, qe la saress sqejada per qest), al met ol jender sœl trono, e al jonta a la Polonia la rejon de la Rutenia Rossa.

I ultem agn (1019 - 1025)[Modifega | modifica 'l sorgent]

Dopo la mort de Enrico ind el 1024, Boleslav sfrœta ol periodo de incerteza ind el Impero per far-s incornar Re de Polonia, con l'apoj del Papa Joann XIX, ind el 1025.

Influenza[Modifega | modifica 'l sorgent]

Boleslav l'è considerad ol fondador de la Polonia, e l'è stait ol prim sovran batezad a la nassida. La so figura l'è analoga a qella del so contemporaneo Stefan I per l'Ungeria.

Riferiments[Modifega | modifica 'l sorgent]