Vall Onsernon

De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
El paes de Loeugh

La Vall Onsernon o Osernon (parnonzia a Tegna: [valuzar'noŋ]; italian: Valle Onsernone) l'è ona vall che la se troeuva in mezz in tra el confin italian e svizzer.

Geografia[Modifega | modifica 'l sorgent]

L'è traversada del fiumm Isorno e la se troeuva dent ai Alp Lepontinn, minga lontan del Lagh Maggior.
La confina a nord-est con la Valmaggia, a sud coi Terr de Pedemont, a sud cont i Cent Vai, a ovest con l'Ossola. La soa sotta-vall pussee importanta l'è la vall de Versgelett.
In tra i montagn pussee important a troeuvom el Pizz de Medee, la Cramallina, la Ruscada.

I paes[Modifega | modifica 'l sorgent]

Del pont de vista politegh, la Vall Onsernon la partegn squasi tutta a la Svizzera: per vess pussee precis, al Canton Tesin (distrett de Locarno, circol de Onsernon). A l'Italia (Piemont, Provincia de Verbania) el partegn domà el paes de Bagn, frazion de Craveggia: se pò rivà in quell paes chì cont ona strada domà col passà de la Svizzera, perchè in tra de lù e 'l centro comunal a gh'è de mezz i montagn.
I alter paes de la vall a hinn: Isorn (coi frazion de Arvess, Loeugh e Berzona), Mosogn, Gress, Versgelett e Onsernon (coi frazion de Russ, Crana e Comologn).

La lengua[Modifega | modifica 'l sorgent]

Per savenn pussee, varda l'articol Dialett de la Vall Onsernon.

La lengua offizial drovada in de la vall a l'è l'italian, compagn de tutt el rest del Canton Tesin. La lengua regional inveci a l'è 'l Lombard, parlaa in d'ona soa variant ticinesa. El dialett de l'Onsernon el gh'ha di caratteristegh alpinn e on quai element original (per esempi, la formazion di dittongh al post de la E sempliz). L'è vesin al dialett ossolan parlaa in de la Val Vigezz, a quell di Cent Vai e de la riva del lagh Maggior.

Vos correlaa[Modifega | modifica 'l sorgent]