Ragg còsmich

De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

I ragg còsmich hinn di partisei energetich de bon che vegnen del spazzi. I ragg còsmich interagissen con l'atmosfera terrester e originen diversi alter partisei secondari[1].

Composizion di Ragg Còsmich[Modifega | modifica 'l sorgent]

  • 90% proton
  • 9% partisell alpha (nuclei de He (Eli))
  • squas l'1% mes'cia minga omogenea de alter nuclei atòmich

Se mettom a confront l'abbondanza di nuclei di ragg còsmich rispett a quella di nuclei del sistema solar, a se incòrgiom che gh'è ona bella differenza. I nuclei de Li (Litio), Be (Berilli), B (Bòro) hinn pusse abbondant in di ragg còsmich. La medesima ròbba la succed per i nuclei de Sc (Scandi), V (Vanadi) e Mn (Manganes). Ch'el fenòmen chì el se spiega con la spallazion di nuclei pussee grand (compagn del C (Carboni) e del Fe (Ferr)) che se framment in nuclei pussee piscinin quand che colliden con el mezz interstellar. [2]

I energii di Ragg Còsmich primari[Modifega | modifica 'l sorgent]

I ragg còsmich hinn originaa de different meccanism fisegh ad alta energia (se pensa: stell de neutron, bus negher, super novae, ma la ricerca europea l'è dree ancamò a descovrì de in dove che vegnen[3] ). Di ragg còsmich primari se pò misurà el spetter de energia in eV per nucleon:

I ragg còsmich a resten in de la nòstra galassia, imprigionaa di camp elettromagnetich, per on temp medio de 107 ann. Qui pussee energetich a scappen prima de la nòstra galassia e pòden anca 'rivà in di alter galassi.

Interazion con l'atmosfera terrester[Modifega | modifica 'l sorgent]

I ragg còsmich che colliden con l'atmosfera terrester dann origin a i inscì dii: sciami de partisei (ved la figura)

Cascada o sciame de partisei.

A seconda del contest, i ragg còsmich secondari pòden vess:

  • i partisei generaa de la collision tra ragg còsmich primari con el Mezz Interstellar (ISM: Interstellar Medium in ingles).
  • i partisei generaa de la collision tra ragg còsmich primari con l'atmosfera terrester

Come vidè i ragg còsmich[Modifega | modifica 'l sorgent]

I partisei secondari se pòden vidè con i detettor de partisei.

Schema rappresentativ de come se detetta on sciame de ragg còsmich secondari a la superfis de la Terra

Referenz[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. Gaissner Thomas K., "Outstanding Problems in Particle Astrophysics", Neutrinos and Explosive Events in the Universe, Proceedings of the 14th Course of the International School of Cosmic Rays Astrophysics, a NATO Advanced Study Institute, held in Erice, Italy, 2-13 July 2004. Edited by Maurice M. Shapiro, Stanev Todor, and John P. Wefel. NATO science series II: Mathematics, physics and chemistry, vol. 209. ISBN-10 1-4020-3746-5 (HB); ISBN-13 978-1-4020-3746-7 (HB); ISBN-10 1-4020-3748-1 (e-book); ISBN-13 978-1-4020-3748-1 (e-book); QB 464.2.N364 2005. Published by Springer, Dordrecht, The Netherlands, 2005, p.3 [1]
  2. Shapiro, Maurice M. & Silberberg, Rein (1970). Ann. Revs. Nucl. Sci., 20:323. [2]
  3. Astroparticle Physics Roadmap[3] Arqiviad qé: [4]


Wikimedia Commons
al gh'a dent roba culegada a: