Pruvincia del Verban-Cüsi-Ossula

De Wikipedia

Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

Verbania posizione.png
  • Süperfis: 2.255 km²
  • Pupulaziun (2019): 157.942 ab.
  • Densità: 71 ab./km²
  • Nümer de cumün: 74
  • Capital (pup. 2019): Verbania (30.434 ab.)

La Pruincia del Verban-Cüsi-Ossula (VB)/(VCO) l'è na pruincia del Piemunt che la gh'ha 159.942 abitant. La se tröva a nord del Piemunt e l'è tacaa a nord, ovest e a est a la Svizzera (Tisin e Vales), a est a la Lumbardia (Pruincia de Vares), a sud ai Pruinc de Nuara e Vercei. L'è nassüü dop che j'han metüü insema tri sit geugraficament separaa, ma che partegniven tücc a la pruincia nuaresa.

Verbano-Cusio-Ossola map.png

Geugrafia[Modifega | modifica 'l sorgent]

La pruincia la se tröva nela part püssee setentriunal del Piemunt e el so territori l'è principalment furmaa da muntegn. Geugraficament la pruincia l'è furmada da tre realtà: el Lagh Magiur, el Lagh d'Orta e la Val d'Ossula.

Lenguagg[Modifega | modifica 'l sorgent]

Cumpagn del rest de l'Italia, anca in del Verban-Cüsi-Ossula la lengua ufizial a l'è l'Italian. A bun cünt, la lengua regiunal a l'è 'l Lumbard, in di sò variant püssee ucidentai: in sül lagh Magiur se parlen dialet varesot e verbanes; püssee a süd, i parlà se messeden cunt el Nuvares e ciapen carater de transiziun cunt el Piemuntes (per esempi arent al Lagh d'Orta); in la Val d'Ossula se parla un dialet püssee alpin, che in di zonn setentriunai el ciapa i carateristigh del dialet ticines.
Inultra besogna minga desmentegà che in di paes de Macügnaga e de Furmazza l'è parlaa el Walser.

Cumün[Modifega | modifica 'l sorgent]

La pruvincia del Verban-Cüsi-Ossula la gh'ha 74 cumün ([1]). I comun de la pruvincia del Verban-Cüsi-Ossula a hinn Antrogna, Ansòla, Riscian, Arula, Vran, Bascén, Bani Ansin, Bavén, Bee, Belgiraa, Beura, Bügnanch, Bruvél-Campugnin, Calasca-Castiun, Cambiasca, Caner, Canöbi, Cavrèsc, Cäsàal dlä Cort Cèrä, Vall Cannobina (comun), Céch Muril, Cesara, Cussögn, Cravegia, Creula, Crö, Dòm, Dravegn, Furmassa, Germagn, Ghifa, Gignés, Gravaluna, Gür, Ntragna, Luréa, Machignaga, Bulèj, Malesch, Mascira, Maciola, Margoeuzz, Misgina, Muncrestes, Muntaschéi, Gnugn, Ugebi, Umegna, Urnavass, Palanzén, Pedmelera, La Pieu, Premen, Premia, Premusél, Quarna de Sura, Quarna de Sot, Re, Santin, Santa Maria, Borgomezzavalle, Stresa, Zén, Trarich, Trasc'quera, Truntan, Struna, Vanzun, Varsc, Verbania, Vignun, Vila d'Ossula, Vilèt e Vugogna.

De chest i pussee grand per pupulaziun i hinn:

Commune Population  
Verbania 30,434 Verbania Pallanza.jpg
Dom 18,119 Domodossola centro storico.jpg
Umegna 15,171 Nigoglia.jpg
Gravelona 7,805 Gravellona Toce - Panorama.jpg
Vila d'Ossula 6,520 Villadossola Altstadt.jpg
Canöbi 5,117 Cannobio03.jpg
Stresa 4,890 Stresa Levo.jpg
Bandera da la resgjun Piemuunt Pruvinz del Piemuunt Bandera da la resgjun Piemuunt
Ast | Bièla | Cuni | Lissàndria | Nuara | Türin | Verban-Cüsi-Ossula | Vercèj