Primula vulgaris
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
Primula vulgaris | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
or.: Piupìne | ||||||||||||||||||||
Classifigazion sientífiga | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Nomm binomial | ||||||||||||||||||||
Primula vulgaris Huds. (1762) |
Primula vulgaris Huds. (clasificàda amò pò a cóme Primula acaulis (L.) Hill e Primula grandiflora Lam.) l'è 'na spéce de piànta de la famìa botànica de le Primulaceae.
Descrisiù
[Modifega | modifica 'l sorgent]L'è 'na piànta erbàcea perène che pöl furmà de le bèle tópe, con dele raìs filifùrme e 'n rizòma orizontàl o 'n pó de sviès.
Le fòie i è töte bazài, spatolàde o oblanceolàde, co l'òrlo crenat-dentat. La fàcia de 'nsìma de la fòia l'è sènsa pelüria, chèla de sóta en bris peluzèta. La fòia la deènta sèmper piö strèta 'nfìna a tacàs al sò gambì. Quan che i è zùene l'òrlo l'è giràt endré e i è lónghe compàgn dei fiùr; quan che i è madüre le se dèrf del töt e le deènta piàne o quàze e le se 'ndópia de longhèsa.
I fiùr i è a fùrma de turtaröl, en vé sö divèrsi per ògna rözèta e i sènt de póch. I è portàcc ensìma a dei gambì lanuginùs che part de la raìs. A la bàze i g'ha dele bràtee lanceolàde-lezinifùrme. El tübo curulì l'è lonch dei 13 ai 20 mm; la coròla l'è de culùr zàlt ciàr ciàr che ciàpa de le sfömadüre aràncio 'nvèrs el cèntro del fiùr (fàuce).
I fröcc i è dele càpsule a fùrma de öf,con dét divèrsi granì de somésa.
Habitat
[Modifega | modifica 'l sorgent]La crès endèi pracc arènt ai bósch de latifòie, dré ai sentér, endèi bósch de fó, rùer e càrpegn 'nfìna ai 2.000 m s.l.m. L'è prezènte 'n töte le regiù de l'Itàlia e