Imper Carolinj

De Wikipedia
Lombard Quell articol qì l'è scrivud in Lombard, cond l'ortografia Scriver Lombard.
Imper Carolinj
Imper Carolinj - Stemma
Imper Carolinj - Localizazion
Imper Carolinj - Localizazion
Daits aministrativ
Nom ufiçal
  • Universum Regnum
  • Imperium Romanorum Occidentalium
  • Romanorum sive Francorum imperium
  • Romanum imperium
  • Imperium Christianum
Lengue ufiçale Latin
Lengue parlade Lengue jermanege, slave e romanze
Capitala Aquisgrana
Politega
Forma de govern Monarqia feudala
Imperator Romanorum Imperador carolinj
Nassida 25 december 800 con Carl Magn
Fin 888 con Carl ol Gross
Territore e popolazion
Zona jeografiga Europa ocidentala e centrala
Relijon e societaa
Relijon principala Catolicesim
Relijon de Stat Catolicesim
Class soçai Nobiltaa, Cler, Citadin, Serv
Evoluzion storega
Prima al g'era
Regn dei Franc
Regn dei Lombards
Ducad de Sassonia
Ducad de Baviera
L'è stait sostituid da
Regn dei Franc Ocidentai
Regn dei Franc Orientai
França media

L'Imper Carolinj (800 - 888, dei volte tratad insema a'l Sacro Roman Imper)[1] l'è stait un grand imper ind l'Europa centrala e ocidentala ind el Volt Medioev. L'era governad de la dinastia carolinja, qe la guidava jamò ol Regn dei Franc (dal 751) e ol Regn dei Lombards dal 774.

Storia[Modifega | modifica 'l sorgent]

Ind el 800, ol Re dei Franc e dei Lombards Carl Magn l'è stait incoronad a Roma del Papa Leon III, ind el tentativ de far renasser l'Imper Roman in Ocident, intratant qe ol tronn in Orient l'era vœd.

Dop de una guerra civila (840 - 843) començada despò de la mort de Ludovic ol Pio, l'Imper l'è stait spartid intra dei regn autonom, cond un sovran qe l'era anc'mò recognossid come imperador, ma con una autoritaa qe in pratega l'era limitada a'l so regn. Insé l'unitaa de l'Imper l'era mantegnida senza indar contra ol dreit ereditari dei Carolinj.

Ind el 884, Carl ol Gross l'ha riunid tœts i regn per l'ultema volta, ma l'è mort ind el 888 e l'Imper al s'è sœbet desligad. Con l'œneg ered de la dinastia qe l'era anc'mò un s'ciet, i nobei i ha elejid dei sovran rejonai qe i faxiva mìa part dei carolinj o, come ind el cas del Regn dei Franc Orientai, un Carolinj mìa lejitim. Qesta linea qé l'ha continuad a governar ind la zona orientala fina al 911, mentre ind el Regn di Franc Ocidentai l'è staita riportada sœl tronn la vegia dinastia lejitima ind el 898, qe l'ha regnad fina al 987 (cond un intervall intra ol 922 e ol 936).

Ol termen Imper Carolinj l'è una invenzion moderna. La lengua ofiçala ind la cort l'era ol latin. L'Imper l'era ciamad in plœ manere, come Universum Regnum ("ol Regn Universal", in contraposizion ai regn "rejonai"), Romanorum sive Francorum imperium, Romanum imperium o anca Imperium Christianum ("Imper Cristian").[2]

Riferiments[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. (IT) Sacro Romano Impero - Treccani
  2. (EN) Ildar H. Garipzanov, The Symbolic Language of Authority in the Carolingian World (c.751–877) (Leiden: Brill, 2008).