Giùf (arnés)
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
El Giùf u Sgiuf (Zuf en Lumbàrd Urientàl, Giögh in Ludesàn de la Bassa), l'è un arnés che'l servìss par tacà dù vache, dü bö o dü cavài, al car, al carét o anca all'arater, par mes d'un timón.
El giùf l'è fai cun 'na tràu ad legn longa un metor che la gh'ha la furma ad arch dubi che'l se pogia ins la cupa d'le bestie; in bass, al center, gh'è un anél ad fer che l'è tacàd al giùf cun d'le tresse ad pel, che pasun a travèrs al legn par mes d'un büs.
L'anél l'è fissàd al timón dal car o de l'arater cun un ciòd ad fer che'l se ciama cavigia. Chel sistema chi l'è bón ad migliurà la trassión parchè el sfrüta el sfors d'la gnüca e di spal d'le bestie.
Par sfrütà la forsa d'la crapa se legun dü cinte (curegìn) ai corn d'le vache, culegade a dü anéi sistemadi ins al frunt dal giùf.
Altor dü cinte püssè grand (curege), i en misse ala bas di corn par es fissade ala fin dal timón par mes d'un altor gross ciòd ad fer.
Par prutég la testa d'le vache o dal bö, se pöd met fra la süca e il giùf un capüc ad pel che'l se ciama curnàl e che'l gh'ha dü büs indùe i passun i corn.
El giùf che'l se taca apena a 'na bestia el se ciama giuàt o anca giuìn.
In aràldica el giùf l'è un simbul d'unión, cuncordia, devussión, passiensa e sutumissión al princip.