Enfiurescènsa

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

'Na 'nfiurescènsa de Allium textile

Endèle Angiospermae, i fiùr i pöl véser sùi o reünìcc en enfiurescènse.
El fiùr sul el reprezènta la cundisiù piö sèmpia e del pont de vìsta de l'evulusiù, chel piö antìch. Co l'evulusiù 'nvéce s'è nit a svelöpàs le 'nfiurescènse, furmàde de divèrsi fiùr.
I vantàgi evulutìf de le 'nfiurescènse 'n sostànsa i è du: el prim l'è che i è piö vistùze e le tìra piö tacc insècc per l'empulinasiù; el segónt l'è ligat al fat che i fiùr i se dèrf mìa töcc ensèma ma de menemà e isé la piànta la g'ha la pusibilità de reséer el pòlen per en tép piö lónch.

A segónt de la progresiù de la fiuridüra se pöl defenése du tìpi principài de 'nfiurescènse:

• enfiorescènse definìde endóche l'as principàl de la 'nfiurescènsa el fenés condèn àpice fiuràl che prèst el deènta 'n primórde fiuràl e isé 'l fà desmèter de crèser el ramilì. En chèsta sórt de 'nfiurescènse, de sòlet i fiùr i se dèrf a pàrter de 'nsìma a nì isé 'n zó.
• enfiurescènse indefinìde endóche l'as de svelöp el fà sö apéna fiùr laterài o pursiù de 'nfiurescènsa; en chèsto tìpo de 'nfiurescènse se dèrf prìma i fiùr piö 'n bas e chèi piö estèrni, e al stès tép se 'n fùrma de nöf en mès e 'nsìma.

Se pöl fà 'n ótra distinsiù 'ntrà:

• enfiorescènse sèmpie, che g'ha apéna 'n as de ramificasiù (p.es.: gràte, spìghe, ombrèle)
• enfiorescènse cumpunìde, con du o piö ùrdegn de ramificasiù (p.es.: sìme, panòcie)

Tìpi de 'nfiurescènse

• 
  Amènt
• 
  Capulì, enfiorescènsa furmàda de 'n aglomeràt spès spès de fiùr sèsii.
• 
  Ciàse, tìpich de le piànte de la famìa de le Euphorbiaceae
• 
  Sìma
• 
  Curìmp
• 
  Panòcia
• 
  Ombrèla, enfiurescènsa che g'ha töcc i fiùr col pedezèl de longhèsa piö o méno precìza
• 
  Gràta
• 
  Sìcon
• 
  Spàdes
• 
  Spìga, enfiurescènsa furmàde de divèrsi fiùr enserìcc söndèn ràchide centràl

'Na 'nfiurescènsa che g'ha l'aspèt de 'n fiùr ünech l'è ciamàda pseudànse.