Coira

De Wikipedia

Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

Cuurdinàde: 46°51′N 9°32′E

Chur
Comun
Chur - Stema
Chur - Sœmeanza
Chur - Sœmeanza
Dats aministrativ
Nom ofiçal Chur
Stat Svìzzera
Canton Grisun
Distret Plessur
Politega
Sindeg
Orgen lejislativ Consili comunal
Territore
Coordinade 46°51′07.63″N 9°31′46.74″E / 46.85212°N 9.52965°E46.85212; 9.52965
OSM 1684063
Voltituden 593 m s.l.m
Superfix 28,09 km²
Abitants 35 038 ab.
(31 dicember 2017)
Densitaa 1247.35 ab./km²
Confin Haldenstein, Trimmis, Churwalden, Domat/Ems, Maladers, Malix e Felsberg
Fus orari UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss 081
Codex postal 7000
Sigla autom. GR
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Chur - Localizazion
Chur - Localizazion
Sit istituzional



Coira (variant lucai in lumbard: Chéira a Mesoch, Cùira a Bund, Cöira a Pus'ciav[1]; in tudesch Chur, in talian Coira, in rumanc Cuira o Cuera, in franses Coire) a l'è una cità de la Svizera, la capital del cantun Grisun e la citaa, la pü vegia de la Cunfederaziun Elvetega. La se tröa in del distret de Plessur. A l'è tacada a nord ai cumün de Haldenstein e Trimmis, a est a Maladers, a süd a Churwalden e a ovest a Domat/Ems e Felsberg. La gh'ha una pupulaziun de 33984 abitant (Desember 2011).

Evoluzion demografega[Modifega | modifica 'l sorgent]

I dat de la popolazion istòrega i henn riportaa in de la tabela chi de sotta:[2]

Ann Popolazion Svizzer % Germanofen % Italofen % Romanc % Protestant % Catòlegh
secul XIII 1,000-1,500
Fin del secul XV ca. 1,500
1780 2,331
1860 6,990 6,373 60.8% 39.1%
1880a 8,753 7,866 86.6% 3.2% 11.3% 73.6% 27.8%
1888 9,259 8,094 84.2% 2.7% 12.5% 70.4% 29.5%
1900 11,532 9,687 80.5% 5.9% 12.7% 65.6% 34.4%
1910 14,639 12,042 79.4% 8.0% 11.6% 62.8% 36.8%
1930 15,574 13,685 83.0% 5.3% 10.8% 62.8% 36.7%
1950 19,382 17,852 83.2% 5.2% 10.2% 60.4% 38.5%
1970 31,193 26,332 75.6% 9.7% 10.6% 49.1% 49.6%
1990 32,868 27,259 78.2% 6.2% 6.9% 42.7% 48.5%
2000 32,989 27,061 81.0% 5.1% 5.4% 38.5% 44.6%
NOTA: El dato del total de la percentual dei parlant el fa sü püssee del 100% perchè se cünta tüt i lengh, minga doma la prima lengua.

Dati climategh[Modifega | modifica 'l sorgent]

Dati climategh de Coira
Mes Gin Feb Mar Abr Mas Giü Lüi Ago Set Otu Nov Dec Ann
Média T. Màsima °C (°F) 4.1 6.3 10.3 14 18.6 21.5 23.5 22.7 19.9 15.5 8.8 4.1 14,1
T. media
giornaliera °C (°F)
-0.5 1.3 4.8 8.3 12.7 15.6 17.7 16.9 14.2 9.7 3.9 -0.1 8,7
Média T. Mìnime °C (°F) -3.9 -2.4 0.4 3.4 7.2 10.2 12.1 11.8 9.3 5.3 0.3 -3.3 4,2
Precipitazion mm (inches) 52 51 47 51 75 91 96 103 77 51 65 58 814
Dì piuvus 7.9 7 8.2 8.5 10.7 11.2 10.4 11.6 8.3 6.2 7.5 8.2 105,7
Source: MeteoSchweiz[3]

Riferiment[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. Vocabolario dei dialetti della Svizzera Italiana, vol. 84 pag. 64
  2. Chur in Todesch, Franzes e Italian in ligna al Dizionari Stòrigh da Svízzera.
  3. Average Values-Table, 1961-1990 (Todesch, Frances, Italian). Federal Office of Meteorology and Climatology MeteoSwiss. Recuveraa el 8 May 2009.



Stema del Canton Grison Distret del Canton Grison Stema svizzer
AlbulaBerninaHinterrheinImbodenInnLandquartMalögiaMoesaPlessurPrättigau/DavosSurselva