Tranvia de Opicina

De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
Mappa

La Tranvia de Opicina (tram de Opcina in triestin, Openski tramvaj in sloven) a l'è 'na tranvia interurbana che la conliga Trieste a la frazion de Villa Opicina.

A l'è unica in Europa, e donca fortement turistica, per el sò tratt de circa 800 meter in forta pendenza, indova i tram a hinn tiraa o trattenuu di carr scud vincolaa cont ona funicolar.

Storia[Modifega | modifica 'l sorgent]

L'idea la vegn foeura a fin del secol quell de XIX, vist che la Südbahn per rivà da Trieste a Opicina la gh'eva de fà 'na bella curva che la volzava i temp de percorrenza, e 'l serviva in mezz svelt ma piscininn, bon de permett el desvilupp edilizi.

El 28 ottober del 1901 a l'è autorizzada la costruzion, finida el 9 settember 1902, cont 'na cremaliera inveci che la fun.

In del 1906, cont la vertura de la ferrovia Transalpina, a l'è mettuu el capolinia a la Stazion.

In del 1928 la cremaliera, che la rallentava el sistema, a l'è sostituida cont la funicolar.

In del 1935 a hinn cambiaa i tram, e l'è saraa pocch dopo el capolinia de la stazion, pocch doperaa e diffizil de rivàgh.

El 14 de agost del 2016 du tram se scontren, e la linia a l'è sarada temporaneament, per permett a la magistratura de lavorà e de riparà artigianalment i tram.

Caratteristich[Modifega | modifica 'l sorgent]

Guida de la fun

La linia, longa circa 5 km, a l'è a scartament metrich e alimentada a 600 V CC. A l'è per la pupart a binari singol, e gh'è on incros a mità de la tratta a funicolar, indova i treni hinn trainaa in contemporanea.

Dopo de la tratta la va in la zona panoramica, ad aderenza naturala, e poeu in sed propia comé tram extraurban.

Material rotabil[Modifega | modifica 'l sorgent]

Tram al capolinia

I rotabil originari eren di tram SPF 1-9, ossia 9 modej de elettromotris a 2 ass faa de la Grazer Waggonfabrik e tre locomotiv a cremaliera.

Dal 1935 a hinn mittuu i tram SPF 101-107.

Dal 2006 i carr scud a hinn faa senza la gabina de guida per volzà la visibilità.

Foto[Modifega | modifica 'l sorgent]

Bibliografia[Modifega | modifica 'l sorgent]

Liber e fascicol[Modifega | modifica 'l sorgent]

  • Andrea Dia, La Tranvia Trieste-Opicina Elektrische Bahn Triest-Opcina, Luglio Editore, 2016
  • Stella Rasman, Cent'anni col Tram Supplemento di Scopri Trieste - Discovering Trieste, MGS Press, Trieste, 2002.
  • Roberto Puccioni, "El tram de Opcina" fa 100, in "I Treni", n. 240, settembre 2002, pp. 22–29.
  • Roberto Carollo, Leandro Steffè, Il Museo Ferroviario di Trieste Campo Marzio, DLF, Trieste, 2007.
  • Giovanni Cornolò e Francesco Ogliari, La tramvia – funicolare Trieste – Opicina (1928 – in esercizio), in Si viaggia... anche all'insù. Le funicolari d'Italia. Volume secondo (1901-1945), Arcipelago Edizioni-Milano, 2006, pp. 703–726. ISBN 88-7695-325-6.
  • I Trasporti a Trieste, dalla Società Triestina Tramways all'Azienda Trasporti Consorziale, Del Bianco, Udine, 1982,
  • Walter Fontanot, Fabiana Romanutti, Tramway Trieste-Opicina - Prima edizione, Danubio, Trieste, 1992.
  • Tramway Trieste-Opicina - Seconda edizione, Teatro Studiogiallo, 1996

Periodich[Modifega | modifica 'l sorgent]

  • Paolo Sossi, Trieste, il tram di Opicina, in Ferrovie Italmodel, n. 223, febbraio 1979, p. 14.
  • Giulio Roselli, La Tranvia Trieste-Villa Opicina, in Tutto Treno, n. 27, dicembre 1990, p. 12
  • Gian Guido Turchi, Binari e storia a Trieste, in I Treni, 141, ottobre 1993, p. 22
  • Giorgio Grisilla, Andrea Di Matteo, Trieste e i suoi tram, in I Treni, 222, gennaio 2001, p. 29
  • Roberto Puccioni, "El tram de Opcina" fa 100, in I Treni, 240, settembre 2002, p. 22
  • Andrea Di Matteo, Il tram rampichino, in Tutto Treno & Storia, 8, novembre 2002, p. 16
  • Andrea Di Matteo, Il tram 405 della Trieste-Villa Opicina, in Tutto Treno, n. 196, aprile 2006, p. 22
  • Andrea Di Matteo, 80 di funicolare Trieste-Opicina, in Tutto Treno & Storia, n. 20, novembre 2008, p. 96
  • Andrea Di Matteo, L'inossidabile tranvia Trieste-Opicina, in Tutto Treno, n. 225, dicembre 2008, p. 14
  • Fabrizio Tellini, Sessant'anni in linea, in I Treni, n. 316, giugno 2009, p. 24

Vos correlaa[Modifega | modifica 'l sorgent]