Schwa

De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.


Ul tèrmin schwa (parnunziaa /ʃwɑː/), che l'è la trascrizion d'ona parola ebràica (שווא) (significaant « zero », « nient »), l'è impiegaa in linguística e in fonología con dò significaa:

  • ona vocala neutrala, mía acentada e senza ton in ona quaj lengua; despess, ma mía semper, a l'è ona vocala médio-centrala (rotondada no). Sti vocall a hinn despess trascrivu cont el símbol ə, tolt dal IPA (International phonetic alphabet), senza tegnì cunt del sò valor fonetegh real.
  • la vucala medio-centrala mía rutundada al milieu da la carta di vucall, acentada u mía acentada. In cheest caas, ul tèrmin vucala medio-centrala al pöö vess duvraa in scambi che schwa, a evitá da l'ambigüitaa. Da plüü, anca ul símbul ə al è cjamaa schwa.


Chesta vucala la sa trœva da spess in pusizziun atònica in di lengui rumànich, cuma ul rumantsch, ul català di varietaa piemuntees, purtughees da Lisbona, ul rumeen, ul napuletan evi. La sa pöö truvá anca in pusizziun tònica in di varietaa da la lengua lumbarda, particülarmeent inti dialett da la pruvenza da Pavía e Varees. La esisteva anca in francees, però la s'è trasfurmada in « e caduc (français) » (ou « e müta »), che la sa parnunzia [ö] u la sa fa sentí par nieent; in la resgjun da la lenguadoc però, a l'è ancamò ben preseent in francees, suratütt in pusizziun finala.

La sa trœva natüralmeent anca in inglees, in dúe la realiza la püpaart di vucaal atònich.

Ul símbul Schwa[Modifega | modifica 'l sorgent]

IPA – number 322
IPA – text ə
IPA – image
entity ə
X-SAMPA @
Kirshenbaum @
Schwa.ogg Sound sample

Ul símbul Schwa ə al è duvraa cuma graféma in difereent lengui:

  • In Azeri la representa una vucala a anteriuur /æ/.

Però, duvraant ə, la lengua Azeri la gh'a di prubleem cul standard Tüürch, inscí a li vöölt 'ä' al veen duvraa in scambi;

  • In l'alfabett Latin da la lengua Cecena. Ul duvrá cheest alfabett al è puliticameent significaant, par che la Russia la preferiss che al vegna duvraa l alfabett cirílich.
  • In la trasliterazziun Latina da l Avestan. La vucala lunga curespundeent a l'è scrivüda cuma schwa-macron ə̄;
  • In di alfabett cirílich, e.g. Kazakh, Bashkir, Udmurt e òltri lengui da l'ex-USSR; videe Schwa (Cirílich).