Roberto Bolaño

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

El Roberto Bolaño Ávalos (Santiago del Cile, 28 d'april del 1953 – Barselona, 14 de lüj del 2003), a l'è staa un scritur e pueta cilen.

Biugrafia

El Roberto Bolaño a l'è nassüü a Santiago del Cile in del 1953 ma l'ha passaa la so infanzia in cità 'me Los Ángeles, Valparaíso, Quilpé, Viña del Mar e Cauquenes. A tredes agn 'l va a viv in Messich cunt la so familia. 'L passa la adulescenza cuncentraa in de la letüra in d'una biblioteca pübliga de Cità del Messich.

In del 1973 'l turna in Cile cunt el pruposit de dagh el süport al Salvador Allende. Dopu un viagg lungh 'l riva in Cile ma l'è dumà poch dì prima che l'Augusto Pinochet 'l va al pudè. 'L se met cun la resistenza cuntra la ditadüra. 'L finiss in galera a Concepción ma'l vegn liberaa vot dì dopu, grazia a do puliziot che duveven vardàl ma che l'aveven stüdiaa insema a lü ai temp.

'L turna alura indree in Messich e'l funda el muviment infrarealista insema al pueta Mario Santiago Papasquiaro (che'l servarà de mudel per l'Ulises Lima del rumanz Los detectives salvajes, in lumbard I detective selvadegh). El muviment, una roba definida tipu Dada a la messicana, 'l andava cuntra i pudè che cumandaven in de la puesia messicana, che la gh'aveva 'me riferiment assulüü l'Octavio Paz. El muviment 'l rumpeva cun la cultüra literaria ufiziala e'l se mustrava 'me un avanguardia. Un quindes pueta eren staa vesin al muviment ma i principaj a hinn staa propi el Bolaño e'l Papasquiaro.

Dopu l'emigra in Catalogna, induè che la viveva la so mader. 'L se guadagna de viv in tanti maner, per esempi 'me vigilant notürn in d'un camping a Castelldefels. Dopu la riva la familia e'l sücess literari, che ghe permet de dedigàss esclüsivament a la literadüra.

Cun di prublema al fidegh prubabilment ligaa a un passaa de tossicudipendenza, e intanta che'l speciava un trapiant, l'è mort a Barselona per insüficienza epatiga. Minga finii 'l surtiss in 5 toch 'l so ültim liber, el rumanz 2666.

El Bolaño l'è staa vün di scritur principaj de la literadüra cuntempuranea e in particular de quela latin-americana e in spagnöö. La so övra a l'è ligada un frach a l'America Latina e la gh'ha una curispundenza forta cun la so esperienza de vita.

Bibliografia (in spagnöö)

• Consejos de un discípulo de Morrison a un fanático de Joyce (1984), scrivüda cun l'Antoni García Porta.
• La pista de hielo (1993)
• La literatura nazi en América (1996)
• Estrella distante (1996)
• Llamadas telefónicas (1997)
• Los detectives salvajes (1998)
• Amuleto (1999)
• Monsieur Pain (1999)
• Nocturno de Chile (2000)
• Tres (2000), poesia.
• Los perros románticos. Poemas 1980-1998 (2000)
• Putas asesinas (2001)
• Amberes (2002)
• Una novelita lumpen (2002)
• El gaucho insufrible (2003)
• Entre paréntesis (2004)
• 2666 (2004)
• El secreto del mal (2007)
• La universidad desconocida (2007)

Ligam de föra

• Roberto Bolaño Arqiviad qé: [1] -- Futugrafij del Mathieu Bourgois
• Roberto Bolaño Arqiviad qé: [2]
• sololiteratura.com: Roberto Bolaño
• Pagina del "Moviment Infrarrealista de Poesia"