Chimica urganiga

Articol di 1000 che tucc i Wikipedie gh'hann de havégh
De Wikipedia
(Rimandad de Qimega organega)

Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

La chimica urganiga la stüdia i caraterìstich chìmich e fisich di mulècul urgànich. Se üsa ciamà cumpost urgànich i cumpost del carbòni, asca i ossid, l'acid carbonich e i sò saa, ed una quej altra eceziun.
L'agetif “urganiga” l'era staa dupraa perchè questa bròca de la chimiga la stüdiava i compost tiraa fö di urganism vivent. Questa definiziun chì l'è pöö stada minga pü duprada de quand che l'è staa descuert che i sustànz urgànich sintetich a hinn istess de quij natüraj.
Alter element che gh'hinn de spèss in di mulècul urgànich a hinn l'idrogen, l'ussigen, l'azot, el fosfur, el bor, i alogen (fluor, clor, brom, iodi), e anca alter element cume i metaj: i compost urganmetallich, indue che'l gh'è un ligam diret intra el metall e l'atum de carboni (i püssee impurtant a hinn i urgan-lìti, -sòdi e -magnési).