Provincia de Ast
La Provincia de Ast (Provincia di Asti in Italian; Provincia ëd Ast in Piemontes) a l'è ona provincia italiana del Piemont, con capploeugh Ast. Ghe viven circa 220.000 abitant.
La confina a nord-ovest con la Provincia de Turin, a est con la Provincia de Lissandria, a sud con la Provincia de Savona (Liguria) e a ovest con la Provincia de Coni.
Geografia[Modifega | modifica 'l sorgent]
La Provincia de Ast la catta dent part di region storigh del Monferraa e di Langh.
L'è ona zona de pianura, anca se a sud gh'è on tocchelin de Appennin Ligur. L'è traversada di fiumm Bormida e Taner.
Storia[Modifega | modifica 'l sorgent]
La provincia l'è nassuda in del 1620 dent al Ducaa de Savoia. L'era formada de 42 comun, la pupart di quai al dì d'incoeu en fann pù part.
Ai temp del Napoleon, Ast e la soa provincia hinn finii sotta el dipartiment de Marengh, sotta la giurisdizion de Lissandria. Dopo la Restaverazion (1814) l'è tornada provincia; ma in del 1859, con la riforma ministrativa de l'Urbano Rattazzi, l'Astesan l'è vegnuu vun di circondari de la Provincia de Lissandria. La situazion l'è restada inscì fina al 1935, quand finalment Ast l'è tornada ona provincia.
Situazion lenguistiga[Modifega | modifica 'l sorgent]
I parlà de la Provincia de Ast partegnen tucc a la lengua piemontesa, pussee precisament al sò brocch oriental. Poden vess spartii in trii tocch: a nord gh'è 'l dialett monferrin, in del centro l'astesan (pussee compagn a la koiné turinesa) e pussee a sud el langaroeu (o langhett), che 'l gh'ha ona quai influenza ligur.
Vos correlaa[Modifega | modifica 'l sorgent]
![]() |
Pruvinz del Piemuunt | ![]() |
---|---|---|
Asti | Bièla | Cüni | Lissàndria | Nuara | Türin | Verban-Cüsi-Ossula | Vercèj |