Nòboi
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
.jpg)
Nòboi, (nòm uficiàl en Italià: Noboli) l'è 'na frasiù del cümü de Sarès, en Val Trompia, pruvìncia de Brèsa. La se tróa sö la spónda dèstra de la Mèla a nòrd del capolöch del cümü, pròpe en corespondènsa de la 'mbocadüra de 'na valitìna lateràla cürta e seràda.
El par vìga urìgin antìche, tat che se pènsa che la pöde véser stàt el prim teretóre abitàt de 'na popolasiù stàbil de töta la Val Trompia. Endèl 1935, endèna gròta ciamàda "Büza del Töf", a la 'mbocadüra nord de la valitìna, gh'è stat troàt de le pónte silìcee con striadüre celèste a fùrma de fòia de lauro, fórse pónte de lànce. I è stàde stimàde éser de época neolìtica (3000-4000 prìma del Signùr). I è conservàde al Muzèo de Stória Natüràla de Brèsa.
De época romàna i è 'nvéce du repèrcc archeològich che pórta el nòm de la divinità cèltica Brasenno. En mànech de bróns de 'na pegnàta co la 'nciziù 'n latì che se pödares tradùcer come "A Brasenno P.P. Firmus g'ha fat vóto, ubligàt per la gràsia risiìda". Ach dedicàda a Braseno (staólta condena N apéna) 'na làpida vutìva troàda 'ndèl 1712, mürada sönden pilàster en via Becarìa 8 : "A Brasenno Sextus Valerius Primus ubligàt per la gràsia risiìda". Se pènsa che a Nòboi pöde ésega stat en sit de adorasiù de chèsta divinità.
A presapóh en chilòmetro a sud de l'abitàt de Nòboi gh'è 'l put romàno a tré arcàde che streèrsa la Mèla, che 'l sirvìa per colegà Sarès co la stràda antìca che minàa 'n val e che la vignìa sö de Vìla, la pasàa de Cogós, la riàa a Nòboi, e pò la nàa 'n nacc envers Gardù e Inzì. Al tép de le piéf, Nòboi el fàa part de la Piéf de Inzì.
Nòboi el fà mìa paròchia de per sò cönt ma l'è agregàt a la paròchia de Zanà. Endèl paés gh'è però 'na cizìna dedicàda a San Bernardì.