Auguste Frédéric Louis Viesse de Marmont

De Wikipedia
(Rimandad de Marmont)
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

Auguste Frédéric Louis Viesse de Marmont, conossu anca domà 'me Auguste Marmont (Châtillon-sur-Seine, 1774-1852) l'è staa on general frances.

Offizial de artijeria, l'ha combattuu a Tolon e Magonza, prima de vess ciamaa del Napoleon per la campagna d'Italia del 1796, e poeu in quella d'Egitt, indove l'è staa promoss general.
In del 1800 l'ha tolt part a la Battalia de Marengh; in del 1804 l'è staa promoss maresciall e l'ann dopo a l'era al comand del Segond Corp d'Armada che l'ha combattuu a Ulma.
Spedii in Dalmazia l'è staa nominaa duca de Ragusa, per avè scasciaa foeura i Russ de quella città.
In del 1809, dopo de la battalia de Wagram, l'è andaa innanz a segutà i Austriegh che scappaven e l'ha ris'ciaa gross: l'è staa salvaa del rivà di rinforz.
In del 1811 l'ha combattuu in Portogall e Spagna e l'è staa ferii in de la Battalia de Salamanca. L'è tornaa a combatt in del 1813 e l'ha tolt part de Lützen, Bautzen, Dresda, Lipsia e Hanau. L'ann dopo l'ha ben combattuu in de la Campagna de Francia, ma l'è staa critigaa per la sconfitta de Laon.
Insema al Mortier e al Moncey l'è staa vun de quei che s'hinn renduu ai Leaa, e durant i Cent Dì l'è staa fedel al re Luis XVIII.
Dopo de Waterloo, l'è staa tra quei che hann votaa per fà fusilà el Michel Ney. L'ha segutaa a vess fedel ai Borbon e per quest, dopo la Rivoluzion del 1830, l'è staa costringiuu a l'esili, per tornà mai pù in Francia. Quest perchè lì ormai el sò nomm l'era venguu on sinonim de "traditor".