Gölem
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
- [...] co le radici del monte Guglielmo, famoso per l'eccellenza de' pascoli, e per l'altezza, per cagion della quale dissero molti, ch'egli propriamente viene nominato il Colmo, e popolarmente Gulmo.[...],
- 1616, Ottavio Rossi en "Memorie Bresciane"
- [...] co le radici del monte Guglielmo, famoso per l'eccellenza de' pascoli, e per l'altezza, per cagion della quale dissero molti, ch'egli propriamente viene nominato il Colmo, e popolarmente Gulmo.[...],
El Gölem (en Italià l'è ciamàt Monte Guglielmo) l'è 'n mut de le preàlpi bresàne de 1957 méter de altèsa.
El nòm[Modifega | modifica 'l sorgent]
El nòm Gölem (en bresà prununciàt [ˈgølem]) l'è stat italianizàt en Monte Guglielmo alméno del sècol XVII[1], ma la versiù italianizàda la rènt mìa l'etimulugìa giösta che l'è piötòst ligàda a la paròla latìna culmen (en Italià: culmine), de la qual derìa apò a le paròle del dialèt cùlem e cùlma cioè mut de média altèsa còi fiànch mìa tròp en pé.
Càzo rar endèna regiù cóme la Lombardìa — endóche al momènt l'è mìa ricunusìda nösöna segónda lèngua uficiàl en bànda al Italià — la denominasiù locàl l'è riportàda 'nsèma al topònimo italianizàt apò a 'ndèla cartografìa uficiàl del Istituto Geografico Militare e söle cartìne del Touring Club Italiano.
Descrisiù[Modifega | modifica 'l sorgent]
El Gölem el se tróa a caàl de la crèsta de mut che la sepàra la média Val Trompia de la cónca del Lac d'Izé. El pónt piö alt del Gölem l'è ciamàt Dòs Pedàlta (1957 méter) ma la méta piö frequentàda l'è piötòst el dosèl ciamàt Castèl Bertì (1948 méter) che 'l se tróa 'n quach sentenér de méter piö a Sud e 'ndóche gh'è 'l monüment del Redentùr.
La crèsta del Gölem la prezènta dele ótre vète minùr, come la Córna Tiràgna (1857 méter) a Sudèst, la Pónta Caravìna (1847 méter) a Nordòvest e 'l Dòs dèi Stalècc (1717 méter) a Est.
Manifestasiù[Modifega | modifica 'l sorgent]
El Gölem l'è séde de 'na córsa a pè de 'mportànsa nasiunàl, la Proài-Gölem, che de Proài d'Izé la rìa 'nfìna sö 'n sìma al mut. El percórs l'è lónch piö o méno 30 chilòmetri e 'l ràta sö dré ai sentér che pórta sö 'nfìna a la vèta. La gàra la vé fàda 'ndèl més de zögn.
Artìcoi corelàcc[Modifega | modifica 'l sorgent]
Riferimèncc[Modifega | modifica 'l sorgent]
- ↑ Ottavio Rossi, "Memorie Bresciane" - Brescia, 1616
