Lengua ligür (rumanza): Diferenza intra i version.

Naviga in la storia in manera interativa

← Diferenza pussée vesgia Modifega pussée noeuva →

Contegnûo scasòu Contegnûo azónto

In lìnia

Revision 13:33, 25 set 2008

{{{nom}}} ({{{nom nativ}}})
Oltre denominazion :
Parlada in :
Rejon :
Parlants :
Ranking :	???
Classifegazion jenetega :	{{{fameia}}}
status ofiçal
Lengua ofiçala de :	{{{nazion}}}
Regolad de :	{{{regolad}}}
codex de la lengua
ISO 639-1	-
ISO 639-2	roa
ISO 639-3	{{{iso3}}}
SIL	lij
varda anca: lengua

Wikipedia

Cunsültee la edizziun də la Wikipedia in Ligür

El Ligür (nom nativ: Lenga ligure o Líguru) l'è una lengua rumanza de la sota-fameja gall-italica che l'è parlada in Ligüria, in d'un quaj paes piemuntes, int una quaj part de la costa de la Francia, in del Principaa de Monach (e là el Munegasch l'è vüna dij lenguf ufisial) a Capraia ( in Tuscana) in Corsega a Bunifazi e in düü paes de la Sardegna: U Pàize (Carlfort in lumbart) e Câdesédda (Calaseta in lumbart; a Calaseta perù i abitant a hinn urmai mes'ciaa cuj Sart).
Infin, dij dialett cumpagn del Ligür hinn parlaa anca intel òlt Apenin piasentin, spezialment a Bobi. El dialett de quest cumün emilian l'è parlaa pür a Brall de Pregöla, in pruvincia de Pavia.

El sò dialett püssè impurtant a l'è el Genues, ciamaa Zeneize o Zeneise, el dialett de Genua.
Intra i lenguf gall-italich, el Ligür a l'è chel che'l mustra i carater de transissiun vers i lenguf del Italia del center e del süd.
El Ligür a l'è una lengua in pericul perchè la parlen suratütt dij vecc, e de spess i giuin al cugnusen minga.
La lengua ligüra se duvaria cunsiderala 'me una lengua regiunala o minuritaria per la "Carta Eürupea dij lenguf Regiunaj o minuritari", che in del Art.1 la dis che cume i lenguf regiunaj o minuritari se cunsideren i lenguf ... ch'a hinn minga i dialett de la lengua ufissiala del statt. La "Carta Eürupea dij lenguf Regiunaj o minuritari" l'è stada apruvada el 25 giügn 1992 e l'è in vigur del 1 mars 1998. L'Italia l'ha firmada la Carta el 27 Giügn 2000 ma l'ha minga anmò ratifigada.
A gh'hinn anca:

la norma ISO 639-3 (cudifega LIJ), che la clasifega el Ligür intra i lenguf e nò i dialett;
el Red Book for Endangered Languages (liber russ per i lenguf in pericul) el clasifega el Ligür 'me lengua gall-rumanza.

Articuj determinatif-minga determinatif

o/i -- el / i
a/e -- la/ i
un/unn-a -- vün / vüna (vöna)

Prunom persunaj-possessif

mi/me/me -- mì/me/mè-mia
ti/te/to -- tì/tì/tò-tua
le/se/seu -- lü-lee/se/sò-sua
n(o)iâtri (nuiatri)/ne/nostro-a -- nünch/ne/noster-nostra
vôscià (vuiatri)/ve/vostrô-a -- voi/ve/voster-vostra
lô (luiatri)/se/se (seu) -- lur/se/sò-sua

Esempi de vucabul

a péia: el pir
u méi: la poma
u setrun: el purtügal (cf. Fr. citron)
u pèrsegu: el persech (cf. Cat. préssec)
a sêsgia: la sciresa
u mêlu: la magiustra (cf. It. mela)
a nûsge: la nus
a câ: la cà
l'öggiu: l'öcc
a uisa (Carlfort): l'isula
l'isua (Genua): l'isula
u pàize (Carlfort): el paes
u paise (Genua): el paes
a sc-tradda (Carlfort): la strada
u maganzin (Calaseta): el magazzin
u figgiu: el fioeu
l'amigu: l'amis
u libbru: el liber
l'ómmu: l'òmm
a scöa (Carlfort): la scöra
l'otru (Carlfort): l'alter
a lünn-a (Genua): la lüna
ciü: püssee (cf. Nap. cchiù)
u fögu (Genua): el föch
u fiougu (Bunifazi): el föch
i cavelli: i cavèj
a tradiçiun (Munach, pr. tradisiün): tradiziun (cf. Fr. tradition)
a vurpi (Bunifazi): la gulp
ancöö: incöö
l'annu (Carlfort): l'ann/agn
atruvò (Carlfort): truà
tüttu (Carlfort): tütt
travaggiu (Carlfort): laurà (varda Fr. travail; Sp. trabajo)
vixin (Carlfort): arent
puài (Carlfort): pudè
u mò (Carlfort): el mar
ânò (Carlfort): andà
sutta (Carlfort): sòta
avài (Carlfòrt): vègh

El Paternoster in Ligür

Poae nostro che sei nei çê, (Pader nost, che sii in dij cej)
o vostro nomme seja santificao. (el vost nomm sia santificaa)
Vegna o vostro regno, (vegna el vost regn)
si faza a vostra voentae (se fasa la vostra vuluntaa)
comme in çê, cosi in taera. (cumè in cel, inscì in tera)
O pane nostro quotidiano deeme ancheu, (El nost pan de tücc i dì damm incöö)
e perdonè a noiâtri i nostri debiti, (e perdunem a nün i nost debit)
comme noiâtri perdonemo i nostri debitoi, (cumè nün perdunem i nost debitur)
e no ci lasciè cadè ne tentazion (e lassa minga che burlem in tentaziun)
ma liberateci da mä. (ma liberum del mal)
Amen.

Vus currelaa

@@ Riga 32: / Riga 32: @@
 A gh'hinn anca:
 * la norma [[ISO 639]]-3 (cudifega LIJ), che la clasifega el Ligür intra i lenguf e nò i dialett;
-* el ''[[Red Book for Endangered Languages]]'' (''liber russ per i lenguf in pericul'') el clasifega el Ligür 'me lengua gall-rumanza.
+* el ''[http://www.tooyoo.l.u-tokyo.ac.jp/archive/RedBook/index.html Red Book for Endangered Languages]'' (''liber russ per i lenguf in pericul'') el clasifega el Ligür 'me lengua gall-rumanza.
 ====Articuj determinatif-minga determinatif====
 *o/i -- el / i