Germania

Articol di 1000 che tucc i Wikipedie gh'hann de havégh
De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
Germania
Germania - Bandera Germania - Stema
Einigkeit und Recht und Freiheit (Unitaa, diritt e libertaa)
Germania - Localizazion
Germania - Localizazion
Daits aministrativ
Nom intreg Republega Federala Tedesca
Nom ofiçal Bundesrepublik Deutschland
Lengue ofiçai lengua todesca
Capitala Berlin
Politega
Forma de govern Republega federala parlamentar
Capo de Stat Frank-Walter Steinmeier
Capo de Govern Angela Merkel
Superfix
Totala 357,05 km² (63º)
Popolazion
Totala 82,438,000 ab.(30 settember 2019) (14º)
Densitaa 231 ab./km² (50º)
Nom di abitants Todesch
Jeografia
Continent Europa
Confin Danimarca, Pulònia, Svìzzera, Frància, Lüssemburgh, Belgi, Paes Bass, Austria e Cechia
Fus orari UTC+1
UTC+2 (ora legala)
Economia
Valuda Euro
PIL (nominal) 4 259 934,91 milion de USD (2021)
Varie
Codex ISO 3166 DE, DEU, 276
TLD .de
Prefiss tel. +49
Sigla autom. D
Inn nazional Das Lied der Deutschen (El cant di Todesch)
Festa nazionala 3 de otober
Evoluzion storega
Proclamazion 23 magg 1949
Stat de prima
Germania Ovest
Germania Est
 

La Germania, official Republega Federala de Germania (todesch: Bundesrepublik Deutschland) l'è on paes de l'Euròpa centro-ocidentala cont pussée de 82 milion d'abitant. El confina cont la Francia, el Belgi, i Paes Bass, el Lussemburgh, la Danemarca, la Polònia, la Republega Ceca, l'Austria e la Svizera.

Nòmm de la Germania in dij lengov minor del paes[Modifega | modifica 'l sorgent]

Lingov germànegh[Modifega | modifica 'l sorgent]

  • Alemàn (Alemannisch): Ditschlånd, Bundesrepublik Ditschlånd;
  • Bavares (Boarisch): Deitschlånd, Bundesrepublik Deitschlånd;
  • Bass Todesch (Plattdüütsch): Düütschland, Bundesrepubliek Düütschland;
  • Bass Sasson (Niedersaksisch): Duutsland, Bondsrippebliek Duutsland;
  • Danes (Dansk): Tyskland, Forbundsrepublikken Tyskland;
  • Frison (Frysk): Dútslân, Federale Republyk of Dútslân;
  • Colònegh (Kölsch): Dütschland, Bonntsreppoblek Dütschland;

Lingov S'ciàv[Modifega | modifica 'l sorgent]

Teritori, clima e vegetazion[Modifega | modifica 'l sorgent]


Storia[Modifega | modifica 'l sorgent]

Confin de la Liga Tudesca (Deutscher Bund) menzionaa anch' in del Deutschlandlied

Das Deutschlandlied[Modifega | modifica 'l sorgent]

Das Deutschlandlied l'è l'inn nazional todesch (incoeu però l'unega strofa cantada l'è la tersa)

Deutschland, Deutschland über alles,
über alles in der Welt,
wenn es stets zu Schutz und Trutze
brüderlich zusammen hält.
Von der Maas bis an die Memel, von der
Etsch bis an den Belt.
Deutschland, Deutschland über alles,
über alles in der Welt.

Deutsche Frauen, deutsche Treue,
deutscher Wein und deutscher Sang,
sollen in der Welt behalten ihren alten
schönen Klang.
Uns zu edler Tat begeistern unser ganzes
Leben lang.
Deutsche Frauen, deutsche Treue,
deutscher Wein und deutscher Sang.

Einigkeit und Recht und Freiheit für
das deutsche Vaterland,
danach laßt uns alle streben brüderlich mit
Herz und Hand.
Einigkeit und Recht und Freiheit sind
des Glückes Unterpfand.
Blüh' im Glanze dieses Glückes, blühe
deutsches Vaterland!

Germania, Germania inanz de tüt el rest al mund,
se l'ha resta semper ünida cunt fradelanza
in de la difesa e in del sustegn.
Del fiüm Maas finn al Memel,
de l'Ades finn al Belt.
Germania, Germania inanz de tüt el rest al mund.

Tusann tudesch, fideltaa tudesca,
vin tudesch e cant tudesch
gh'hann de mantegnì 'l so bel, vegg sun
in del mund.
E ispiràn a nobij aziun per tüta la vita.
Tusann tudesch, fideltaa tudesca,
vin tudesch e cant tudesch.

Ünidaa e driss e libertaa per
la patria tudesca
pruèmegh tücc insema a utegnij,
tücc insema cunt anema e corp
Ünidaa e driss e libertaa hinn
la prumissa a la felizidaa.
Fiuriss in del sberlüsciá de chela felizidaa chi,
fiuriss, patria tudesca!

Popolazion[Modifega | modifica 'l sorgent]


Economia[Modifega | modifica 'l sorgent]



 
I Stat de l'Europa
Albania | Andora | Armenia2 | Austria | Azerbaigian1 | Belgi | Bielorussia | Bosnia e Erzegovina | Bulgaria | Cechia | Cipro2 | Citaa del Vatican | Croazia | Denimarca | Estonia | Finlandia | Frància | Georgia1 | Germania | Grecia | Irlanda | Islànda | Itàlia | Kazakhstan1 | Letònia | Liechtenstein | Lituània | Lussemburgh | Macedonia del Nord | Malta | Monaco | Moldavia | Montnegher | Norvegia | Paes Bass | Portogall | Polonia | Regn Unii | Romania | Russia1 | San Marin | Serbia | Slovacchia | Slovenia | Spagna | Svezia | Svízzera | Turchia1 | Ucraina | Ongaria
1. Stat parzialment in Asia. 2. Stat in Asia, però considerads part de l'Europa per dei rexon storeg e culturai