Và al contegnud

Stjepan Filipovic

De Wikipedia

Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.
El Filipović un para de mument inans de la sua eroica mort.
El munument al Filipović a Valjevo.

El Stjepan Filipović (27 sgenee 1916 – 22 maj 1942) l'è staa un member de l'Armada de Liberassiun Jüguslava che l'è staa assassinaa düranta la Segunda Guera Mundiala a Valjevo, Serbia, e l'è famus per la foto tolta un para de mument inans de vess metüü a la furca di Nazista.

El Filipović l'è nassüü 'l 27 de sgenee del 1916 a Opuzen, in Dalmassia, al didincö Cruassia), dürant ij ültem di de l' Imper Austrüngaregh. Inans del s'ciop de la segunda guera mundiala a l'eva vivüü a Mostar, in Bosnia Herzegovina, e a Kragujevac, in Serbia, a quij temp tücc e düü toch del Regn de Jüguslavia. In del 1937 el s'è giuntaa al muiment di lauradur e in del 1939 l'è staa arestaa e cundanaa a un an de presun. Püssee tard, in del 1940, 'l s'è giuntaa anch al Partii Cumünista Jüguslaf.

Del 1941 el Filipović l'è staa cumandant de l'ünidaa di partisan ciamada Tamnavsko-Kolubarski a Valjevo, Serbia. El 24 de Fevree del 1942 l'è staa cataa sü di Nazifascista e 'l 27 de Maj del medém an l'è staa metüü a la furca. In pee in sül patibul el Filipovic in del moment che gh'han metüü la corda al col cunt un grand curagg e desprezz per la mort e per i so agüzzin a l'ha traa i brasc sü in l'aira a la criaa föra a gran vus: "Smrt fašizmu, sloboda narodu!" che 'l vör dì "Mort al fascism, libertaa per la gent!". A l'ha sprunaa 'l popul jüguslaf a resist contra i nazifascista e i ha impluraa de mai desmet de resist. Propi in quell bat d'ögg un suldaa tudesch el gh'ha faa la famusa foto che pö l'ha inspiraa una staua a lü dedicada.[1]

El Filipović l'è staa deciaraa Eroe Nassiunal de la Jüguslavia 'l 14 de Dezember del 1949.[2] El cumün de Valjevo 'l gh'ha 'na statua dedicada a lü in del mezz del paes. Un munüment l'era staa traa sü anch in del so paes nedal, Opuzen, in del 1968, ma l'è staa sbatüü sgiò di fascista cruat düranta la guera serbu-cruata in del 1991; el Minister de la Cultüra cruat el fa cünt de fal sü ancamò de nöf un bel dì in d'un devegnì minga inscì delunsg.[3][4] In de la segunda guera mundiala hin andaa al fupun anca i so düü fradej Nikola and Šimun Filipović.

  1. Sinclair, Upton; Sagarin, Edward; Teichnerhe, Albert; Cry for Justice: An Anthology of the Literature of Social Protest p. 438; L. Stuart, 1963.
  2. Burns, Richard; The Blue Butterfly: Selected Writings p. 144; Salt, 2006, ISBN 1-84471-258-3.
  3. "Pao partizan - Antifašisti će tužiti opuzensku vlast" (in Croatian) (2010-09-24). Retrieved on 9 Magg 2012. 
  4. "Srušeni heroj - Stjepan Filipović vraća se u centar Opuzena" (in Croatian) (2010-11-06). Retrieved on 9 Magg 2012.