Trinità (cristianesim)
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
La Trinità a l'è un dogma cristian. La parola la vegn del latin Trìnitas (che'l deriva pöö lü de trinus = tripel), una parola che l'aveva cuniaa el Tertullian che, insema a l'ünicità de Diu, al furma una dogma del cristianesim, in particular de la Gesa Catoliga, de quela Urtudossa e di ges Prutestant storigh 'me i luteran, calvinist, anglican.
Quij ges chì disen che la dutrina de l'ünicità de Diu e de la Trinità di personn de Diu la sia un'esplicitaziun di infurmaziun teulogigh che gh'hinn dent in del Növ Testament e in di laurà di prim Pader de la Gesa.
La dutrina de la Santissima Trinità la s'è desvilüpada in del Cristianesim antigh. In del prim cuncili de Nicea in del 325 d.C. a l'era staa dii cumè prim articul de fed l'ünicità de Diu e la divinità del Logos, in cunseguenza de la cuntraversia nassüda per la teulugia de Ari, che l'diseva de nò a la divinità del Logos.
El dogma de la Trinità a l'è in relaziun a la natüra divina: al dis che Diu a l'è dumà vün, ünega e assulütament semplis a l'è la sò Sustanza, ma cumün a trì Personn, che hinn istess (consüstanziaj) e distint. I trì personn (o, segund el lenguagg mütuaa de la tradiziun greca, ipostas), a hinn:
- Diu Pader, creadur del cel e de la tera;
- el Fiö: che l'ha generaa el Pader prima de la creaziun del mund, faa om in de la persona de Gesü Crist in del sen de la Vergin Maria, el Redentur.
- el Spirit Sant che'l Pader 'l a manda in del nom de Crist ai sò discepuj per fagh capì e testimunià i verità revelaa.
Al misteri de la Trinità a l'è dedicada, in de la Gesa Catoligaa, la sulenità de la Santissima Trinità, che l'è ogni an, la dumeniga dopu de la Pentecost.