Gioanna d'Arch

Articol di 1000 che tucc i Wikipedie gh'hann de havégh
De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.


La Gioanna in d'ona pittura del 1485 circa.

La Gioanna d'Arch (in frances medi: Jehanne Darc; in frances moderno: Jeanne d'Arc; Domrémy, 6 de genar del 1412 - Rouen, 30 de magg del 1431), conossuda anca cont el soranomm de Tosetta de Orléans, l'è stada ona pastora e ona guerriera francesa.
L'è considerada l'eroina nazzionala de la Francia, e l'è venerada 'me santa de la Gesa Catolega (l'è patrona del sò Paes).
Nassuda e cressuda in de la Lorena, l'ha sentuu el dover de liberà el sò Paes, che l'era dree a perd la Guerra di Cent Agn contra i Ingles. L'ha convinciuu l'erede al trono Carlo de Valois a daggh el comand di armad frances, e j'ha menaa a la riscossa, per esempi cont el liberà la città de Orléans. Dopo duu agn de battaj vittorios (1428-1430), l'è stada brancada di Borgognon, che l'hann venduda ai ingles. Quei là l'hann processada per eresia e l'hann brusada viva.
In del 1456 el papa Callist III l'ha revisionaa el process e l'ha ditt che 'l vareva minga. L'è stada beatificada in del 1909 del Pio X, e canonizada in del 1920 de Benedett XV.