Geometrìa
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
La Geometrìa o Geometréa l'è öna brànca de la matemàtega che la stödia i figüre piàne (geometrìa piàna) e i figüre 'n del ispàsio (geometrìa sòlida), la stödia che fórma i gh'à, quàt i è grànde, come i è metìde 'n del ispàsio e che relasiù gh'è tra de lùre, de fati la paròla geometrìa la é dal Gréch Antìch γεωμετρία che l'è l'insèma de geo cioè "tèra" e metria cioè mizüra.
Eüclidéa e mia eüclidéa
[Modifega | modifica 'l sorgent].jpg)
La geometrìa l'è öna di scènse piö ègie de la matemàtega, tat che l'ìa zamò stàcia codificàda in del tèrs sécol prima del Signùr dal Eüclìde che l'à stabilìt i sò 5 postulàcc, pròpe per chèsto la geometrìa piö cognusìda l'è la geometrìa eüclidéa, ma gh'è di ótre geometrìe. De fati sö la fì del sécol XVIII, la geometrìa l'à tacàt a stödià i diferènse tra l'ispàsio geomètrich e l'ispàsio fizèch e l'è nasìda öna nöa manéra de pensà la geometrìa, l'è nasìda cioè la geometrìa mia eüclidéa, öna geometrìa che l'è mia pogiàda sö i 5 asiòmi del Eüclìde, ma adóma sö i prim quàter: i nasìde isé la geometrìa iperbòlica, la geometrìa elìtica e la geometrìa sferìca.