Codes Zanardelli
El Codes Zanardelli a l'è staa el codes penal del Regn d'Italia in vigor in tra el 1890 e 'l 1930. El gh'eva 'me obietiv quell de unifegà la legg in del Regn - in Toscana a l'era in vigor el vegg codes senza la pena de mort - e de fà sempliz per tucc i cittadin, anca i men istruii, capì i disposizion senza besogn de 'n avocatt o de 'n interprete. L'è retegnuu 'n codes assee liberal per la soa epoca: el sbassava i penn, specie per i delitt de opinion, el cavava via la pena capital, el proibiva l'estradizion per i riatt politegh, l'ha interdii el lavorà forzaa e l'ha miss la libertà provvisoria per squasi tucc i riatt.
Violaa costantement durant del fascismo, a l'è offizialment sostituii del Codes Rocco in del 1930. L'è restaa però, in bas ai Trattaa Lateranens, la font fondamentala del dirizz de la Città del Vatican. Quand che l'è fornii el fascismo el s'è parlaa de tornà al codes Zanardelli, pussee compatibel con la democrazia liberala, ma a l'è restaa quell fascista.