Clasificasiù scentìfica
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
La clasificasiù scentìfica o clasificasiù biològica l'è 'n método dopràt dei biòlogi per ragrupà e categorizà le spéci de organìsmi vivèncc. La clasificasiù scentìfica l'è ciamàda apò tasonomìa scentìfica.
L'ütilità principàl de la clasificasiù l'è che isé a leèl scentìfich se g'ha 'n consèns generàl e quàze üniversàl per stabeléser en ùrden scemàtich sùra la enòrme diversità dei organìsmi.
El modèl de clasificasiù dopràt al dé d'encö la g'ha urìgin endèl'òpera de Carl von Linné, che 'l g'ha clasificàt le spéci segónt le sò caraterìstiche fìziche.[1] De alùra, chèsti grùpi i è stacc ritocàcc e risistemàcc per migliuràn la concordànsa col prensépe Darwinià de l'urìgin cümü. La filogenìa molecolàr, che la analìza le sequènse de DNA,[2] [3] la g'ha provocàt divèrse reviziù endèi öltem tép e facilmènt la na provocarà amò. La clasificasiù scentìfica la fà part de la scènsa de la tasonomìa e de la sistemàtica.
Ranch tasonòmich
[Modifega | modifica 'l sorgent]Gh'è òt ranch tasonòmich principài: régn, fìlum o diviziù, clas, ùrden, famìa, zèner e spéce.
| Categoría tasonòmica | Piànte | Alghe | Fóns | Anemài | Batéri[4] |
|---|---|---|---|---|---|
| Diviziù/Phylum | -phyta | -mycota | |||
| Sotadiviziù/Sota-phylum | -phytina | -mycotina | |||
| Clas | -opsida | -phyceae | -mycetes | -ia | |
| Sotaclàs | -idae | -phycidae | -mycetidae | -idae | |
| Super-ùrden | -anae | ||||
| Urden | -ales | -ales | |||
| Sota-ùrden | -ineae | -ineae | |||
| Infra-ùrden | -aria | ||||
| Super-famìa | -acea | -oidea | |||
| Epi-famìa | -oidae | ||||
| Famìa | -aceae | -idae | -aceae | ||
| Sota-famìa | -oideae | -inae | -oideae | ||
| Infra-famìa | -odd[5] | ||||
| Tribu | -eae | -ini | -eae | ||
| Sota-tribu | -inae | -ina | -inae | ||
| Infra-tribu | -ad | ||||
.
Riferimèncc
[Modifega | modifica 'l sorgent]- ↑ Carolus Linnaeus, Systema naturae per regna tria naturae :secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. - Holmiae (Laurentii Salvii) - 1758
- ↑ Hillis, D. M. & Moritz, C. 1996. Molecular systematics. 2a edisiù. Sinauer Associates Incorporated. ISBN 0-87893-282-8.
- ↑ Page, R. D. M. & Holmes, E. C. 1998. Molecular evolution: a phylogenetic approach. Blackwell Science, Oxford. ISBN 0-86542-889-1.
- ↑ Bacteriologocal Code (1990 Revision)
- ↑ Per ezèmpe, le infra-famìa de le Testudines Chelodd (Gaffney & Meylan 1988: 169) and Baenodd (ibid., 176).