Ciciarada:Dialèt ólt mantuà
Mì son semper content che ghe sia di vos noeuv, però... però mì voraria savè in sostanza cosa l'è che gh'è de profondament different del bressan. Mì l'hoo minga capii. Però l'è on bell paginon, che magara el pò anca vess slargaa anmò pussee. Me piasaria savè domà quell che gh'è de different de bon. Ciao a tucc. --Eldomm (ciciarade) 00:35, 6 Feb 2013 (CET)
- L'alt mantoà l'è pò a lü diferènt de paés a paés, i dialècc dei paés piö arènt a la pruvìncia de Brèsa, l'è bresà tal e qual (el dialèt de Castiù e chèl de Lonàt per mé i è estès), con piö te se spòstet envers Màntoa e piö 'l ciàpa caraterìstiche mantoàne, ma chèsta l'è la scopèrta de l'àiva càlda.
- l'artìcol el dis: Ndi cuniugazziù verbài a se pò nudàr la quàzi tutàl asènza de sù funèdegh tìpich dal bresà (cumè ü o ö)
- però 'ndei ezèmpe de cuniugasiù che gh'è portàt endèl artìcol pò a 'l bresà el doperarès mai en nisü càzo gne ö gne ü, per cui l'afermasiù 'n sè stèsa la stà mìa 'n pé. L'è éra però che a spostàs envèrs la zòna piö 'nflüensàda del verunés, le ö e le ü le tènt a sparéser.
- Amò, 'n laùr, el tìtol segóndo mé 'l g'harès de doprà la paròla ólt (ó seràda) o alt, mìa òlt, che mé a éser sincér g'hó mai sintìt.
- --Ninonino (ciciarade) 08:31, 6 Feb 2013 (CET)
- só decórde a' mé, perchè i ö e i ü i gh'è mia in chèle cognugasiù verbài lé gnà 'n bergamàsch, l'è mia che ché m' dis "mé sö" che 'l sarès "io sopra" e mia de sigür "io sono"!!!!!
- alùra gh'è de domandàs perchè m' fà mia pò la pàgina bass bergamàsch e ólt bergamàsch? fò sùra a lès i pàròle riportàde 'n de la pàgina sömèa quàze de lès ol bergamàsch, se gh'è di diferènse i è diferènse de póch e pènse i sìes de méno amò col bresà.
- l'è ìra che l'è sbaiàt pò 'l òlt che l'è ólt.
- mé digherès de lasà la pàgina, ma de "mète 'l ólt mantuà ü bazèl piö sóta", cioè ghe sarà ach l'ólt mantoà, come 'l gh'è 'l bass bergamàsch, ma l'è mia öna di variàncc principài del lumbàrt orientàl, l'è öna variànt del bresà che l'iscunfìna pò in pruìnsa de Mantóa perchè i lègnue i ghe à mia dré a i cunfì aministratìf. Ve salüde.
- --Aldedogn (ciciarade) 12:17, 6 Feb 2013 (CET)
Son d'accordi con vialter. Avevi scrivuu on quaicoss del gener anca mì in sù la pagina italiana, ma m'hann responduu in d'ona manera on poo vaga (e istess el var per la pagina "dialetto trentino", ma lassemm perd).
Mì pensi che se se troeuven di robb interessant e noeuv e originai de dì sora ona variant del Lombard, a l'è giusta scrivegh sù 'na pagina. A l'è per quest che hoo scrivuu la pagina "dialett mendrisiott": anca se in sostanza el Mendrisiott a l'è compagn del Comasch, cont ona quai ricerca son riessii a trovà di robb "peculiar" del parlà de Mendris e hoo faa sù la pagina. Donca, se gh'è di robb proppi interessant de dì intorna al dialett de la bassa bergamasca che meriten ona pagina a part de quella del Bergamasch, mì gh'hoo nagott de dì in contrari. In 'sto cas de l'alt mantovan, soo nò 'se dì (istess del dialett soresines). Se fidi de quell che 'l dis el Ninonino. --Eldomm (ciciarade) 14:42, 6 Feb 2013 (CET)
- Sarès mèi fidàs de chèl che scrif i lìber, el piö l'è ìga 'l tép de sercài, troài, lizìi, capìi, e pò scrìer sö la wikipedia... ;-) --Ninonino (ciciarade) 15:24, 6 Feb 2013 (CET)
- @Eldom: Segóndo mé, 'l dialèt de Cané l'è zà mìa piö Alt Mantoà, le caraterìstiche tìpiche del lombàrt orientàl (bresà) le g'hè piö: consolasión vs. consolasiù; brüta vs. bröta; tücc vs. töcc; solevàs vs. soleàs; ecc.
- Per mé chèsto l'è zà 'n bèl tòch piö vizì al mantoà che nó al bresà.
- --Ninonino (ciciarade) 08:52, 7 Feb 2013 (CET)
Mì me par influenzaa del Cremones, pù che del Mantovan. Disi quest perchè, a vedè la soa posizion in de la provincia el me par ancamò lontan de Mantova. E poeu el gh'ha on bell poo di robb che hinn minga mantovann: i verbi finissen in à e minga in ar, gh'è pussee E che A... va ben, forsi te gh'eet reson. El pont a l'è che se femm on confront cont i alter test in mantovan che se troeuven in quell liber là, gh'è on bell poo de differenza. Sora la quistion de "ü" vs. "ö", de la V e de la N: gh'hoo 'na mezza impression che l'autor l'abbia vorsuu tirà foeura ona grafia on poo "conservativa" e "ingentilida" (in alter test gh'è stada missa la Z inscambi de la S). Però gh'hoo minga i proeuv. Tegna cunt però che anca in del Cremones gh'è "ón" inscambi de "ù", e l'è lombard de bon.
Varda, soo nò 'se dìtt. Mì el lassaria chichinscì, e magara ghe mettaria ona spiegazion indove che se dis on quaicoss sora la transizion e tutt el rest. --Eldomm (ciciarade) 11:45, 7 Feb 2013 (CET)
- > Mì me par influenzaa del Cremones, pù che del Mantovan.
- Fàcil che te g'hapet rizù té, ma chèl che cönta l'è che 'l pöl mìa piö éser cunsideràt 'na variànt del bresà, come 'nvéce l'è l'Alt Mantoà. Töt ché chèl che se nintindìe. Che 'l sàpe lombàrt, sö chèl gh'è mìa döbe. Ciao, --Ninonino (ciciarade) 11:54, 7 Feb 2013 (CET)
Va ben, allora el sposti a dialett mantovan. O nò? --Eldomm (ciciarade) 12:22, 7 Feb 2013 (CET)
- Salve a tot, ho lensìt la discusiù e chèsta us sol dialet olt mantuà per me lè buna perchè l'olt mantuà al gà di diferencc sia dal mantuà che dal bresà, ve cunsele de ardà chèsta discusiù in so la wiki italiana (http://it.wikipedia.org/wiki/Discussione:Castiglione_delle_Stiviere): l'era vegnit fò un rebelòt che metà al bastava e i era litigàcc de macc perchè i truave mia un acorde so cume ciamà ol dialett de Castiù perchè i deseven che lè mia roba pò facil tirà ol cunfì fra el bresà e el mantuà, alura i ha decidit de creà la pasina sol dialèt olt mantuà. certo l'olt mantuà in di zone base due che lè parlàt al cunfina a pò con el dialècc Cremones, in de la zona de Cannee. distincc salocc. Druadur 79.11.5.69
- Arda, el dialèt de Castiù 'l conóse bastànsa bé, se te öt fidàt de mé te dìze che 'l se 'nsomèa 'n bèl tòch de piö al bresà de cità che nó chèl de sèrte paés de le ài. Dòpo dte dizaró che le béghe de la it:wiki le me 'nterèsa bastànsa póch, sura de töt sö chèsti argomèncc ché, 'ndóche de spès i manifèsta dei pregiödése grancc 'na cà e mèza.
- Pò dòpo se te me tìret fò chèla de tirà i cunfì el discórs el deènta tècnich (e mìa come sö la it:wiki pulìtich o campanilìstich). Per defenéser en cunfì linguistich (sèmper che 'l g'hape 'n sènso fal...) bezògna ciapà dei aspècc tìpich de 'na tal variànt e véder 'ndóche le rìa. Per fàla cürta, a Castiù, isé come 'n töta la zòna de cunfì de la pruvìncia de Màntoa, le caraterìstiche che se cunsìdera tìpiche del bresà te le tróet töte, ma pròpe töte, pöde sügüràtel. Al contràre te tróet póch o negót de chèle del mantoà. Le cuncluziù tìrele té. Che fà diferènsa 'ntra alt mantoà e bresà piö che óter l'è la cantiléna, che se conós sübet, ma del pont de vìsta fonétich, fonològich, sintàtich e lesicològich de diferènse ghe n'è 'n gran póche, de méno che 'n confrónt a sèrte paés de le ài o de la franciacürta, ecc. --Ninonino (ciciarade) 15:05, 7 Feb 2013 (CET)
Mì podi anca vess d'accordi con tì: ma me piasaria savè de vera cossè che gh'è de different tra el dialett bressan e quell de l'alt mantovan. Per esempi: gh'è di paroll mantovann parnonziaa a la bressana? Se sì, quai? Gh'è ona parnonzia differenta di paroll? Se sì, cosa hinn, 'sti parnonzi? Gh'è di formi grammaticai diversi? Se te feet di esempi e/o di comparazion, credi che a l'è pussee ciar per tucc. Grazie! --Eldomm (ciciarade) 13:51, 7 Feb 2013 (CET)
cèrto che 'nventà öna pàgina e sùra de töt ü dialèt per fà finì fò öna béga l'è mia pròpe chèl che se dis ü laurà enciclopédich e se l'è 'ndàcia isé gh'è de preocüpàs. Alùra la domandà l'è amò tùrna: se gh'àl 'l ólt mantuà de diferènt dal bresà? gh'ói amò de capìl! In töte i manère me par de capì che ach se 'l gh'è, l'è ergóta a mèsa stràda tra 'l bresà e 'l mantuà e mia öna variànt principàl del Lumbàrt Orientàl e alùra digherès de mèt apòst i fràsi di ótre pàgine 'ndo che gh'è scricc ad ezempe
Endèla categurìa dei dialècc del Lombàrt, el Bresà 'l se piàsa, 'nsèma al Bergamàsc, al Cremàsc e a le parlàde dei teretóre cunfinàncc de le pruvìncie de Màntoa (dialèt alt Mantoà) e Cremùna (Suresinès), 'ndèi dialècc Lombàrcc Orientài.
e ghe sarè se mai de dì che 'l bresà l'inscunfìna in de la ólta pianura de mantua piötòst che parlà de ólt mantuà.
--Aldedogn (ciciarade) 15:59, 7 Feb 2013 (CET)
Mì son d'accordi con tì. Tra l'alter, l'è quell che pù o manch hoo scrivuu chichinscì (http://it.wikipedia.org/wiki/Discussione:Dialetto_alto_mantovano) in del luj passaa, ma anca lì hoo minga trovaa vergun che 'l me scoltass. --Eldomm (ciciarade) 17:51, 7 Feb 2013 (CET)
Salve a tot, a so chèl che l'ha scrivìt sura, ma me a diseve mia che l'ha pagina sol dialet olt mantuà l'han creada per via de la bega de Castiù, l'han creada dopu che i sè documentàcc per sercà dè vedè de capì ergot in pio so cumè cunsiderà tot i parlade di cumù dell'olt mantuà che se ries minga a culucà al sent per sent nè del tot bresà, nè del tot mantuà. E se han creàt la pagina lè perchè comunque di diferense i ghè, insuma se po mia de che ul dialet dei pais in pruinsa de Mantua al sia instes de chèl de Bresa. Dopu de chèst me concorde con votre sol facc che a lè mei cureg i ròbe in dè la pasina dell'olt mantuà disend che a la se trata mia de ona varianta prinsipàl ma a lè ona varietà affine al bresà e con di carateristegh de transisiù tra el bresà e el mantoà. chèst lè tot. Basta specificà mei i robe en manera de mia fala sembra ona varianta prinsipal che sigurament a lè mia. Salot a tot. Druadur 79.6.167.111
Bòn, alùra m' s'è töi decórde. Se nissü gh'à negóta 'n contràre digherès de lasà la pàgina, de spiegà mei i laùr e de sistemà i pagìne lìgade. Me próe a sistéma chèla del bergamàsch, dizìm se la và bé. --Aldedogn (ciciarade) 23:41, 7 Feb 2013 (CET)
- Bòn, a go curesìt di robe minga po ciare, adès go specificàt che lè mia prope on dialett fondamental del lumbard uriental, ma lè on dialett de transiziù tra el bresà e el mantuà e en piö al söbes anca di interferenz cont el verones (zona de Olta Mantovana) e cont el cremunes (zona de Canè), uviament ognun a lè liber de sistema i robe amò mei, e a vo anca in su la wiki it a diga de sistemà i robe in maniera pio ciara anca lur. saludi a töt. Druadur 80.180.190.46
A mi me par che'l sia bressan. Se ti te cunsideret miga cume bressan ch'la parlada chi, alura anca la mia l'è miga ludesana ma cudugnina u quela de Meregnan l'è miga milanesa ma meregnanina. In da cal casu chi gh'è un cunfin geugrafich pruvincial che un quaidün i cunsidera cume linguistich. La stesa roba, un po' de temp fa, l'evum bele vista cun el galu italich marchigian. Pö, stranament, chi prublema chi i vegnun semper föra da la wiki taliana; düssà parchè... Salüü --Grifter72 (ciciarade) 23:48, 7 Feb 2013 (CET)
Ho sercàt de slungà con oter infurmasiù la pasina, ardànd chèla su la wiki it cume riferimèncc, perchè ho lensìt in de là discusiù so la wiki it (http://it.wikipedia.org/wiki/Discussione:Dialetto_alto_mantovano) che a creà la vus i è stàcc di utencc espert e studius de la zona de l'ólt mantuà. Però l'sarès mèi che ergù al diga un'ugiàada a l'urtugrafèa che di olte so mia riusìt a scriv i paròè gioste. Druadur 79.44.131.117
Variant
[modifica 'l sorgent]A parte la lingua e l'ortografia che dovrebbero essere riviste, questa sezione è la traduzione di quella della wiki in italiano, dove però non sono citate fonti e secondo me contiene affermazioni alquanto discutibili (es.: c'el al posto di che el come prova di influenza del veneto, ma la palatalizzazione k>c in veneto non mi risulta ci sia, mi sbaglio?). Secondo me, o si citano fonti o la sezione va tolta. --Ninonino (ciciarade) 22:06, 10 Feb 2013 (CET)
- Dice anche che in Bresciano il plurale femminile è in I, se proprio vogliamo essere fiscali. --Eldomm (ciciarade) 22:15, 10 Feb 2013 (CET)
Che fómei? =
[modifica 'l sorgent]Segondo mé chèla pàgina ché l'è 'n pastés. Prima de töt la par riferìs a le parlàde de l'area geogràfica ciamàda Alt Mantoà, e semai che se ciàpa per buna la definisiù che i dà sö la it.wiki (comuni a nord della via Postumia, cioè: Acquanegra sul Chiese, Asola, Canneto sull'Oglio, Casalmoro, Casaloldo, Casalromano, Castel Goffredo, Castiglione delle Stiviere, Cavriana, Ceresara, Gazoldo degli Ippoliti, Goito, Guidizzolo, Mariana Mantovana, Medole, Monzambano, Piubega, Ponti sul Mincio, Redondesco, Solferino e Volta Mantovana), ma le parlàde de chèsti cümü i è bèle diferènte 'ntra de lùre e l'è difìcil troà dei aspècc che i caraterìze chèsta zòna come omogènea al pont de afermà che ezìste en "Dialèt Alt Mantoà" che 'l cuarcia zó töt chèsto teretóre. Se podarès alùra fà du laùr:
- o se redefenés l'area e, dato che i ezèmpe riportàcc endel articol i se referés a l'area piö enflöensàda del bresà, se esclude de la definisiù teritoriàla i cümü che i g'ha mìa chèste caraterìstiche (chèi che g'ha piö tàte caraterìstiche del verunés e del cremunés che nó del bresà per ezèmpe), ma alùra però se parla en bùna sostànsa de 'na variànt poch divergènta del Bresà.
- o sedenò se mudìfica el tìtol de l'artìcol e se parla de "Dialècc de l'Alt Mantoà" e alùra se pöl mantègner la definisiù teritoriàla ma se mèt en ciàr che gh'è nesöna omogeneità del pont de vìsta linguìstich e 'n bùna sostànsa se dis che en Dialèt Alt Mantoà l'ezìste mìa.
--Ninonino (ciciarade) 11:02, 18 Giü 2014 (CEST)
Mì son semper de l'idea che se 'sti pagin gh'hann minga di referiment reai, besogna scancellài. Al massim, se pò mett in pee 'na vos sui dialett de la Provincia de Mantova, se voeurom vardà apena l'aspett geografegh (ma anca lì, bastaria giontàggh ona quai riga a la pagina Provincia de Mantova). --Eldomm (ciciarade) 14:06, 18 Giü 2014 (CEST)
- Mi disaria de scancelàla chela pagina chi e mètegh i infurmassiun de chela pagina chi in de la vus del Bressan, magara in d'una sessiun aposta. Curdiaj Salüd, --Mondschein (ciciarade) 20:35, 18 Giü 2014 (CEST)