Ciciarada:Bufo

Tip vs. Spece

Se pol mìa cambià spece con tip, perchè spece l'è 'n tèrmine scentifich che g'ha 'n significat precis. Se pol mìa sustituil conden termine generich come 'tip'. Dopo se 'n LOCC al plural se dis speci o spece chèl mé 'l so mia. --Ninonino 19:27, 20 Set 2011 (CEST)

Bun, però 'l termen "spece" a Milan ghe l'em no... Se fèm alura? Lumbardizzàl e ciamàl "spec" el me par un puu brüt... Te salüdi, --Mondschein 21:21, 20 Set 2011 (CEST) PS El plüraa de spece, già che ghe l'em no, l'è spece.

El me vucabulari el me dis "Specie" = "Spéce" ma'l plüral el me'l fà no ved.

Par el "Gh'è" (singular) che'l diventa "Gh'hinn" al plüral, pröva a dà un ögg chi: http://www.cabaretmilanoduemila.it/07%20-%20Un%20po%20di%20roba%20milanese/canzoni/Negativ.pdf L'è no la Bibia ma le stai scritt par una scola de milanes;)--Grifter72 22:07, 20 Set 2011 (CEST)

Scöra de Milanes? Oh tristessa, l'è propi grama la sitüassiun a Milan... :-( Ma suu no se dì, "A Milan gh'hinn i navili" l'è minga milanes, el po vess che 'l sia Paves u Milanes de la Bassa, ma propi de la Bassa, ma Milanes no, Grifter72, dam a trà. Pö Milan l'è n'om, e "cara la mia Milan" el se dis no, ma pütost "cara 'l me Milan", u almanch, el se diseva insci in di agn 80... Se pö adess a Milan l'è tüt a la ruvescia, mi suu no. Anca "pegg" mi l'eva mai sentii, huu semper dii e sentii "pesg". Ma... Adess t'heet faa cünt de fam vegnì 'l magun... :-( Cià va, te salüdi, --Mondschein 22:38, 20 Set 2011 (CEST)

Me spiàs dìtel Mondschein, ma l'è pò a piö bröta la sunàda per la tò Milà, mé in di agn de l'ünièrstità zó per Milà ó sentìt töte i lèngue de sto mónt, fò che 'l milanés. Pò i ótre sità de la Lumbardèa i è dré a fà la fì de Milà. Chèl che ghe rèsta i è i pàis, piö i è de luntà di sità piö 'l Lumbàrt 'l se consèrva, ma 'l và 'ndré pò a lé. Ü s-cèt che 'l pàrla bergamàsch l'è öna rarità pò di me bànde. Pèrò gh'è mia de stàga mal, gh'è adóma de tiràs sö i màneghe e das de fà e dezà che m' s'è lumbàrcc, m' sà come s'fà! sö dai, sö de ànimo.

--Aldedogn 23:50, 20 Set 2011 (CEST)

He si, s'i han fai 'na scola de milanes, l'è parchè el milanes el se parla pü. Tel sè che i lenguista, par ved cume se parleva 'na volta, de spess i van a catà i "emigranti", parchè i han una parlada che l'è püssè cunservativa?

Chi gh'è el culegament al rest del repertori d'i canson de la scola "Cabaret Milano 2000": http://www.cabaretmilanoduemila.it/07%20-%20Un%20po%20di%20roba%20milanese/canzoni/le%20canzoni%20in%20repertorio.html --Grifter72 08:25, 21 Set 2011 (CEST)

Gh'è stat 'na séra che sìe dré a pasà sóta i pórtech de Brèsa ('ntra Piàsa de la Lòza e 'l Cors Zanardèl) e só mitìt a slongà le orèce per scultà la zét. Bé, 'ntra turìsti e imigràcc (italià e forestér) le prime paròle che g'ho sintìt en Bresà i hó sintìde che sìe quàze zabèla riàt en fónt. Che parlàa l'ìa 'n négher.

Chèsta ròba la m'ha fat pròpe pensà.

I nòscc dialècc i se sàlva amò 'ndèi paés come 'l dis l'Aldedogn, e 'ndèi stàti piö bas de la socetà. Somèa de rìder ma se và a rés·cio che i sàpe i négher a salvà 'l dialèt en cità.

Endèi paés envéce 'l dialèt l'è amò bastànsa fòrte e de le mé bànde l'è mìa isé difìcil troà i s·cècc che pàrla amò bastànsa bé 'l dialèt.

--Ninonino 08:47, 21 Set 2011 (CEST)

i è mia tanch gnà lur neh, però l'è ìra gh'è öna quach de extracümunitàre che i è bù de parlà 'n bergamàsch, isé come gh'è di meridionài che pò a lur i è bù de parlàl. però se te ghe fèt càzo i vé pròpe da chèi paìs 'ndóe 'l bergamàsch/bresà/milanés i è amò fórcc. 'n töte i manére mèi che negóta e se i nòs-cc polìtech se i födès inteligèncc i se darès de fà per fàga 'mparà bé 'l italià ma ach ol bergamàsch. Per i extra la sarà öna bèla fadìga, ma l'è la manéra giösta per integrài... ü che 'l mé dis "ueh, té alùra come àla?" 'l sènte cóme ü di mé, come ü bergamàsch, ach se l'è nìgher, zalt, rós o de töcc i culùr.

--Aldedogn 12:49, 21 Set 2011 (CEST)

E bè, la culpa però l'è la nostra, minga di pulitegh. L'è la gent che la gh'ha de parlàl el dialet, sedenò l'è ciar che'l vaga perdüü. La lengua pö la gh'ha de restà viva, in del mument, minga semper in del passaa. Quel sit li de la scöra de Milanes, l'è sí rafassunaa, cunt un milanes che 'l me lassa i mee dübi, però de suraquel, e suratüt, l'è dree a parlà del passaa, semper del passaa, di dí che vegnen pü 'ndree; cumpagn de tücc i olter sit che parla de Milan e del Milanes. El passaa l'è passaa, l'è inütel stà li a pensagh sü, a fagh sü i puèma, i penserít rumantegh: "un mund insci bel", in di noster penser, varda ben, "ma che 'l gh'è pü". Anca perchè se 'l gh'è pü, una resun ghe la sarà anca stada, u no? E alura metèmegh sü 'na bela crus e parlèmen pü. Vultèm la pagina.

Pö sem segür che l'eva propi insci bel el nost Milan in di agn sessanta e setanta? Mi me'l regurdi, e me regurdi 'ncamò püssee la gent. La gent che la se lümentava de tücc e tüt, tücc i dí, sensa requiem, sensa mai trà 'l fiaa un mumentin. Pö gh'evum i pichèt in di scör, i curtee, i s'ciòp in di strad, ij uperari de la Motta (u de l'Alemagna? A me r'gurdi pü) che gh'even metüü i caperot in di panetun. La bomba el dudes de december, el Pino Pinelli. Pö l'Azzolini cunt la "cumpagna" P38, e i curdun dür di stüdent in de la segunda ventada de cuntestassiun, e pö Fausto e Jajo in via Mancinelli ("giustizia per Ramelli" diseven i fascista, brüt carugnasc, pesg del culéra, lur e 'l so triculur de l'acident), e chess chi l'è parlà dumà de la pulitega, de la vida (grama) de tücc i dí. E la lengua? La cara lengua milanesa? I meridiunaj ghe pruvaven sí a imparà 'l milanes, a spetasciàgh li una quaj paròla de Meneghín, ma i Milanes, quij de Milan, eren semper dree a fagh el vers... Se pö la gent la perd el cör e la ghe parla pü in dialet, gh'è minga de maravejass, u no? Inans insèma, gent, che ghe la fèm. Curdiaj Salüd a tücc, --Mondschein 19:15, 21 Set 2011 (CEST)

Mì son d'accordi con vialter, anca se magara l'è mej che femm minga tucc 'sti esternazion politigh (brutt carognasc, pesg del colera, lor e 'l sò tricolor de l'accident e via inscì). Anca mì son d'accordi che 'l fatt che i noeuv generazion (anca mì) saghen pù el "dialett" a l'è on poo 'n problemma, e che trovà on Milanes che le parla l'è on mezz miracol:

	«"T'heet sentuu coss'è success? Una cosa straordinaria! Me par vera nanca 'dess... l'hann trovaa col nas per aria!" "Ma a la fin 'se gh'è success, porco d'on can?" "Han trovato un Milanese de Milan!" "Ma va'?"»
	(Walter Valdi)

Però gh'è de dì che quand che hoo scominciaa quest'avventura pensavi che la situazion la fudess pussee grisa: inveci devi dì che quand voo in gir per la Lombardia senti semper pussee (ormai gh'hoo faa l'oregg) parlà in Lombard; senza cuntà che in 'sti dì chì sotta cà mia hinn dree a fà di lavorà per strada e senti tucc i magutt che parlen in Bergamasch. Insomma, mì me par che al dì d'incoeu el "dialett" el sia pussee de moda de on temp... al nord come al sud (al centro on poo men, me someja): vardii tucc quei cantant e grupp dialettai che hinn saltaa foeura in di ultim desenni, e 'l success che on quaivun de lor el gh'ha 'vuu! La me par ona granda occasion de fàss varè e fà varè i lengov regionai.
E donca l'è vera che gh'emm pù (o minga domà) vardà al passaa, ai bei temp del Nost Milan, quand che la gent l'era pussee bonna e poeu el gh'era el Tredesin de Marz e poeu gh'era i Navili che adess j'hann quattaa quasi tucc e la povera gent la vegniva semper juttada e i scioroni gh'aveven el coeur in man blablablablabla: a l'è di temp de Milanin Milanon (Vottcent) che semm dree a cuntà sù 'sti stori! Gh'emm de vardà 'me l'è che 'l Milanes, el Bergamasch, el Bressan, el Lodesan (insomma: el Lombard, ma anca tucc i alter lengov) el pò viv al dì d'incoeu.
Per quest besogna minga casciàss se la parlada l'è mudada on poo: anca mì, fina a quand m'è staa ditt el contrari, scrivevi gh'hinn inveci de gh'è; e poeu el pò vess che con l'influss de l'Italian anca Milan l'abbia cambiaa sess; on cantant milanes ciamaa Nino Rossi in del 1978 el cantava:

	«A tì, Milan, città meravigliosa, te 'n disen 'dree de tutt i qualità: che te seet brutta, fredda e vanitosa ecc.»

e me par che quest chì el sia minga proppi l'ultim di pirla che l'andava in gir a menà via. L'emm ditt semper, in tutt i sals: la lengua la muda semper, e quest chì l'è 'l segn che l'è viva.

Per rivà al ver argoment de 'sta discussion, mì pensi che ghe sia nissun problemma a scriv specie, o mej speci (compagn de inveci). Anca i Umanista, quand che gh'hann avuu de fà grandì el vocabolari italian, hann ciappaa ona motta de paroll tecnigh del Latin. Pensi che ghe sia nissun dramma se femm anca numm on'operazion del gener, con moderazion. --Eldomm 20:13, 21 Set 2011 (CEST)

La storia del "gh'hinn" l'adaress sistemada però. Mi 'l drövi no parchè in ludesan el "gh'è",al plüral, el diventa "gh'en", ma se te fe 'na ricerca in sü la nosta wikipedia, i saltun föra un mar de pagin:

L'è un erur o le quel che se dis un "milanes arius"?--Grifter72 21:36, 21 Set 2011 (CEST)

Cara 'l me --Eldomm mej stagh a la larga de la pulitega, e sem d'acord, però, sensa cüntà che l'Italia l'è una repüblega "fondata sull'antifascismo" e dunca dagh di carogn ai fascista l'è minga un upiniun pulitega; vün, in di discussiun, e minga in di vus enciclupedegh nè, el dis un puu quel che 'l vör. Pö Milan l'è antifascista, insci cuma la Lumbardia, tüta intrega, l'è Cristiana. El fa part de la "Milanesità". A bun cünt, dì "gh'hin" suu no se 'l sia un erur in Insübregh, già che mi tücc i dialet insübregh i cugnussi no, però la regola l'è che curegium i parol in d'una vus s'hin sbajaa, e già che dì "gh'è", a Milan, l'è giüst e minga sbajaa, e chel articul chi l'è in Milanes, mi 'l lassaria insci. Pö se in un articul in Briansöl, Varesòt, etc ghe trövum un "gh'hin", suu no se 'l sia un erur. Gh'em de dumandagh a quij del lögh. Curdiaj Salüd a tücc, --Mondschein 00:52, 22 Set 2011 (CEST)

@Mondschein: prim de töt ciao.

Te g'het scriìt: "...e chel articul chi l'è in Milanes...". Ma chi l'ha dit?

Chel artìcol ché l'ìa stat scriìt en urìgin de l'ütent Fljll Flòi che sö la sò pàgina persunàla 'l dis de éser de Cóm. Pò, dàto che l'ìa agn che l'ìa lé magrì magrì, l'hó slongàt en bris mé, e come sérche de fà sèmper, semài che l'è scriìt en ucidentàl, sérche de scrìer pò a mé 'n ucidentàl, come che só bù però, cioè a orècia con chèl póch che g'ho 'mparàt a lizìf.

Dòpo sif riàcc óter ucidentài e l'hif curigìt, come l'è giösta che 'l sàpe. Ma semài che adès l'è milanés l'è pechè l'hif fat deentà óter. Prìma l'ìa mìa.

El template del rèst el dis "lombart ucidentàl" mìa "milanés".

Östa per fà 'l precizèta, neh. Dòpo fì come che ve pias de piö che per mé l'è ach precìs.

Ciao a töcc, --Ninonino 08:31, 22 Set 2011 (CEST)

A dila töta gh'ére mai fài cazò, ma a pensàga bé, l'è ìra che MIlà l'éra al maschìl, adès a 'l só mia: tàte ólte ó sentìt dì "Milàn l'è ün gran Milan". Cèrto che l'è öna bèla particolarità, che me par la gh'è mia 'n di ótre sità e la sarès de mantègn e la me regórda, al contràre, ol cambiamét, che mé refüde con töte i mè fórse, che 'l fà deintà maschìi i nòm di sariulì: ach se adès in italià i dis il Morla o il Molgora, mé pò 'n italià 'ndó 'nacc a dì la Mórla e la Molgora cóme s'è sèmper facc, (ghe èntra negót, ma i dù nòm i vé da la stèsa raìs latìna "mulguram") --Aldedogn 00:32, 22 Set 2011 (CEST)