Andreas-Hofer-Bund

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

L' Andreas Hofer Bund l'è staa un muiment de resistensa Südtirules nassüü in del Nuember del 1939 dopu che 'l Führer e 'l Mussolini even decidüü de dá ai Südtirules la famusa upsiun, ciuè l'avè de scernì in tra "uptà" de ciapà sü tüsscoss e 'ndà fort (la famusa "Option für Deutschland") e vess "relucaa" in d'un quaj sit del Reich; u de restà liinsci in Südtirol, ma 'gnì "talianissaa" del cuu ai pee: pü südtirol, ma Alto Adige, pü parlà Tudesch, ma parlà dumà Talian, pü scöra Tudesca ma dumà scöra Taliana, pü negot de Tirules/Tudesch, pü gnanch el tipegh Scussarin Blö (Der blaue Schurz). Quij ch'han scernii de restà in Südtirol hin staa suranumenaa "Dableiber" (Da = Chinsci e Bleiber = Quel che'l resta/Quij che resta, ciuè: Quel che 'l/Quij che resta chinsci), menter quij ch'han scernii de 'ndà via hin staa ciamaa "Optanten".

El Südtiroler Andreas Hofer Bund l'è staa traa inans del Friedl Volgger e del Hans Egarter (ghe pertucaven anca 'l Josef Mayr-Nusser e l'Erich Amonn). Dopu che la Wehrmacht l'è gnüda in del Südtirol in del 1943 quij che ghe pertucaven al Bund hinn staa parsegütaa e pünii de bun.