Treviso
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
| Treviso Comun | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
 | |||||
| Dats aministrativ | |||||
| Nom ofiçal | Treviso | ||||
| Stat | Itàlia | ||||
| Rejon | Vèneto | ||||
| Provinça | Provincia de Treviso | ||||
| Lengue ofiçai | lèngua italiana | ||||
| Politega | |||||
| Sindeg | Mario Conte (11 giugn 2018) | ||||
| Orgen lejislativ | Consili comunal | ||||
| Territore | |||||
| Coordinade | 45°40′19.99″N 12°14′31.99″E / 45.672219°N 12.242219°E | ||||
| OSM | 45511 | ||||
| Voltituden | 15 m s.l.m | ||||
| Superfix | 55,58 km² | ||||
| Abitants | 84 607 ab. (1º genar 2023) | ||||
| Densitaa | 1522.26 ab./km² | ||||
| Confin | Carbonera, Casier, Paese, Ponzano Veneto, Preganziol, Silea, Villorba, Zero Branco e Quinto di Treviso | ||||
| Fus orari | UTC+01:00 e UTC+02:00 | ||||
| Varie | |||||
| Prefiss | 0422 | ||||
| Codex postal | 31100 | ||||
| Sigla autom. | TV | ||||
| Codex ISTAT | 026086 | ||||
| Codex catastal | L407 | ||||
| Sant protetor | San Łiberałe | ||||
| Cl. climatega | |||||
| Cl. sismega | |||||
| Localizazion | |||||
 | |||||
| Sit istituzional | |||||
Treviso L'è 'na cità italiàna, capolöch de la pruvìncia omònma endèla regiù del Vèneto, El cümü de Treviiso 'l g'ha 82.000 abitàncc, 'na superfìce de 55 km² e 'na densità de 1452 ab./km². El cunfìna coi cümü de Carbonera, Casier, Paese, Ponzano Veneto, Preganziol, Quinto di Treviso, Silea, Villorba, Zero Branco.
Stória
[Modifega | modifica 'l sorgent]I rèscc piö antìchi ritroàcc endèla zòna de la cità de Treviso i testemógna che 'l pòst l'è stat abitàt zà de l'età del bróns. Al tép dei romani, la cità la se ciamàa Tarvisium, e l'ìa ascriìda a la gens Claudia. L'è stàda custitüìda 'n municipium se sà mìa de precìzo 'n che an endèl perìodo 'ntrà 'l 49 prìma del signùr e 'l prìm sècol dòpo 'l Signùr.
La cità l'è stàda sachegiàda de Àtila e piö tàrde cunquistàda de Giustiniano I, che co la Pragmàtica Sansiù del 554, el reintegràa töta l'Italia al Impér Romàno, el ratificàa la situasiù de facto co la consègna ai vèscof el contròl dei vàri aspècc de la vìta civìl e isé 'l fàa deentà 'l vèscof l'autorità de riferimènt de la cità. Isé, quan che i Longobàrdi i g'ha 'nvadìt l'Italia 'ndel an 568 e i è riàcc a Treviso comandàcc del sò re Alboino, l'è stat el vèscof che g'ha negosiàt l'acórde per schiàga a la cità le péne de 'n óter sachègio.[1]
Sóta 'l contròl dei Longobàrdi (ma pò a prìma sóta i Gòti) la cità l'è stàda 'n dücàt prusperùs. Coi carolingi la deènta la capitàl de 'na màrca.
Endèl 1164 l'imperadùr Federico Barbarósa 'l g'ha fat at de ricunusimènt de la carta del urdinamènt del cümü, isé che Trevis la s'è schieràda de la bànda del Impér; ma 'ndèi agn sücesìf de menemà la sè schieràda 'nvéce prìma co la Léga Verunéza e piö tàrde co la Léga Lombàrda.
L'è 'n chèl perìodo ché che gh'è cuminciàt la sò época piö gluriùza e dàto che l'ìa 'na cità piötòst prusperùza del pónt de vìsta econòmich, la g'ha acuglìt 'na möcia de poéti, toadùr e cavaliér, che gh'è valìt el scötöm de Marca gioiosa et amorosa.
Endèl 1339 l'è stàda crompàda de Venesia. Endèl 1381 la vé ocupàde de Leopoldo d'Austria, che 'ndèl 1384 'l l'ha indìda a la famìa dei Carraresi de Pàdova, e piö tàrde chèst i ghe la endarà ai Visconti de Milà. A la fì, endèl 1389, i treisà i s'è consegnàcc per sò pròpe olontà a la Repüblica de Venésia, operasiù chèsta che g'ha prucuràt 'n perìodo de pàce prusperùza, a la quàl Treviso la g'ha rispundìt co 'na fedeltà totàl a Venésia.
Endèl 1797 la vegnarà ocupàda dei Fransés, e piö tàrde la pasarà a l'Austria e dòpo amò al Regn d'Italia e pò amò tùrna a l'Austria 'ndèl 1813. Endèl 1848 la cità la s'è ribelàda cùtra i Austrìaci che i g'ha sofocàt la ribeliù 'l 14 de zögn del stès an. La turnarà a éser part del Regn d'Italia ai 15 de zögn del 1866.
Cità 'nzemelàde
[Modifega | modifica 'l sorgent]Riferimèncc
[Modifega | modifica 'l sorgent]- ↑ DUTOUR, THIERRY: La ciudad medieval. Orígenes y triunfo de la Europa urbana (pág. 90-91). Buenos Aires: Paidós, 2005. ISBN 950-12-5043-1.
