Nìchel
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
El nìchel l'è 'n elemènt chìmich enserìt endèla tàola periòdica dei elemèncc col sìmbol Ni. El g'ha nömer atòmich 28, che völ dì che 'l nùcleo de 'n àtom de nìchel el g'ha 28 prutù.
L'è 'n metal de tranzisiù de color biànch arzentàt condena sfömadüra lezéra de culùr ór. L'è 'n bù cundutùr elètrich e tèrmich. Se 'l laùra bé e per chèsta rizù se pöl apò a laminàl, snetàl e forzàl. L'è feromagnétich a temperadüra ambiènt. L'è 'n materiàl dèns compàgn de 'l fèr, l'iridio e l'osmio. Se 'l càta en divèrsi materiài, endei meteurìti (en léga col fèr) e, segónt chèl che se pöl iputizà, g'harès de éseghen en abondànsa endèla part piö intèrna del nòst pianeta, endóche 'l sarès el segónt metàl piö bondànte dòpo de 'l fèr, metal condel qual el cindivìt tàte caraterìstiche. El patés mìa tat la curuziù e se 'l dòpra de spès come coertüra, per mès del procès de eletro-depuzisiù. L'è 'n elemènt esensiàl per le atività indüstriàle e giü de chèi piö domandàcc e piö car. El reagés póch apò a 'n ambièncc agresìf e se 'l cunsìdera rezistènt a la curuziù.
L'è dopràt de spès endèla léga co la quàla se fàbrica le monéde de töt el mónt.