Itrio

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

l'ìtrio l'è 'n elemènt chìmich enserìt endèla tàola periòdica dei elemèncc col sìmbol Y. El g'ha nömer atòmich 39, che völ dì che 'l nùcleo de 'n àtom de rubìdio el g'ha 39 prutù. El sò nòm el vé del nòm del paés svedés de Ytterby endoche gh'ìa dele miniére endoche se caàa la gadolinite, el mineràl endoche Johan Gadolin endel 1794 el g'ha troàt per la prìma ólta l'ìtrio. L'è curiùs el fat che amò óter tré elemèncc chìmich i ciàpa nòm de chèsto paés, cioè l'erbio, el terbio e l'iterbio, sèmper per vìa dei minerài che se caàa endèle miniére de chèla zòna lé.

L'è 'n metàl alcalì mulzì de culùr arzentàt löster, bastànsa stàbil a contàt co l'ària. Dù compòscc chìmich a bàze de ìtrio i è dopràcc per la prudusiù dei fòsfor rós de le televiziù a colùr a tübo catòdich.