Codes sorgent per Christoph Waltz

{{CREMAU}}
{{Infobox person
| name = Christoph Waltz
| image = Christoph Waltz 2013 Django avp.jpg
| imagesize =
| caption = Waltz in dal [[2013]]
 | birth_name =  
| birth_place = [[Archivi:Flag of Austria.svg|20px]] [[Viena]], [[Austria]]
| death_date = 
| death_place = 
| nationality = [[Archivi:Flag of Austria.svg|20px]] [[Austria]], [[Archivi:Flag of Germany.svg|20px]] [[Germania]]
| occupation = Atür
| years_active = 1981–present
| spouse = 
| website = 
}}
Al '''Christoph Waltz''' (<small>pronüncia tudèsca:</small> [[IPA|[ˈkrɪstɔf ˈvalts<nowiki>]</nowiki>]]; [[Vièna]], [[Austria]], [[04 10|4 da Utóbre]] [[1956]]) 'l è 'n atùr [[Austria|austrìech]]. 'L è dientàt famùs per le sò performance an dai film dal [[Quentin Tarantino]] ''[[Inglourious Basterds|Bastàrt sènsa glòria]]'' e ''[[Django Unchained]]'', anterpretasiù per le quài 'l g'à venzìt apò dù [[Oscar|Oscar al migliùr atùr mia protagunìsta]] e dù [[Golden Globe|Golden Globe al migliùr atùr mia protagunìsta]].

==Biugrafìa==
S-ciàt dal [[Germania|tudèsch]] Johannes Waltz e da l'[[Austria|austrìega]] Elisabeth Urbancic, al Christoph al vé da 'na famìglia da persùne che le lauràa bèa 'n dal mùnt dal spetàcol, pararès anfàti che adürütüra i sò bisnóni i éra bèle atùr da teàtre<ref>Lim, Dennis (12 August 2009). [http://www.nytimes.com/2009/08/16/movies/16lim.html?pagewanted=all&_r=0 "‘Inglourious’ Actor Tastes the Glory".] New York Times. Retrieved 21 August 2009</ref>. Ünìga ecesiù 'l è 'l nóno matèrne [[Rudolf von Urban]], psichiàtra e scritùr.
===Cariéra===
Dopo ìga stüdiàt recitasiù al Max Reinhardt Seminar da Vièna e al Lee Strasberg Theatre and Film Institute da [[New York|Nóa York]], Waltz al cumìncia la pròpe cariéra mè atùr da teàtre con 'l ezibìse anche 'n evénti e pòst prestigiùs, cùma la Schauspielhaus da [[Zürìch]], al [[Burgtheater]] da Vièna e 'l Festival da [[Salisburgh]]. La sò cariéra la ciàpa però 'n risvólt püsé televisìf e sinematugràfich, al g'à 'nfàti partecipàt a 'n fràch da produsiù televisìve e film an [[lengua tudesca]].

Ma dóma 'l [[2009]] 'l sarà 'l àn che vedarà la sò cunsacrasiù 'n söl cinéma 'nternasiunàl, gràsie a la pàrt dal culunèl Hans Landa "al caciadùr da giüdèi" 'n dal film ''Bastàrt sènsa glòria'', ndù 'l résita 'n tudèsch, [[Ingles|anglés]], [[francés]] e [[italià]]. Per chèla performance ché 'l vegnarà aclamàt da la crìtiga e 'l purtarà a càza 'l prémio da migliùr atùr al [[Festival de Cannes|Festival da Cannes]], 'l Oscar e 'l Golden Globe mè migliùr atùr mia protagunìsta.

An dal [[2011]] al résita an ''[[Carnage]]'' dal [[Roman Polanski]] e 'n dal film ''[[I trì muschetér]]'', an da la pàrt dal [[Cardinal Richelieu]]. A la fìne dal [[2012]] vé fò 'n da le sàle 'l film ''[[Django Unchained]]'', andù Waltz al tùrna amò a laurà 'nsèma al [[Quentin Tarantino]]. Chèl'interpretasiù ché ga farà véns ü Golden Globe, ü [[BAFTA]] (prémio 'nglés püsé prestigiùs per al sìnema) e vü [[Oscar]] al migliùr atùr mia protagunìsta.

===Éta priàda===
[[File:Christoph Waltz and Judith Holste @ 2010 Academy Awards (cropped).jpg|thumb|Waltz ansèma a la so dóna, la sciùra Judith Holste, ana cüstömìsta tudèsca. [[Academy Awards]], [[2010]].]]
Waltz, da madrelèngua tudèsca, 'l pàrla pò 'nglés e francés a 'n lièl aansàt. Al pàrla anche 'l italià 'n ''Bastàrt sènsa glòria'', ma 'ntervistàt al g'à dìt che 'n realtà 'l è mia bù da parlàl<ref>Billington, Alex (2009-08-20). [http://www.firstshowing.net/2009/interview-hans-the-jew-hunter-landa-christoph-waltz/ "Interview: Col. Hans 'The Jew Hunter' Landa – Christoph Waltz".] First Showing. Retrieved 28 August 2009.</ref>. Al sa dùpia 'n per lü 'n da le versiù tudèsche dai sò film.

Waltz, che 'l s'è spuzàt dù vólte, al g'à ìt trì fiói, dù màs-cc e 'na fèmena dal prìm matrimòne e pò 'na bagàia dal secùnt<ref>Freydkin, Donna (26 January 2010). [http://usatoday30.usatoday.com/life/movies/movieawards/2010-01-26-waltzinside26_ST_N.htm "At long last, movie stardom shines on Christoph Waltz".] USA Today.</ref>. Ü dai sò s-ciàt 'l è 'n [[rabì]] e 'l vìf an [[Israel]]. 

Al dé d'ancó Waltz 'l vìf tra [[Berlì]] e [[Los Angeles]] ansèma a la sò famìglia<ref>[http://www.globalpost.com/dispatch/news/afp/130224/christoph-waltz-obscure-austrian-hollywood-star Prufìl dal Cristofèn Waltz sö globalpost.com.]</ref>.

===Nasiunalità===
Waltz, sicóme 'l è nasìt a Vièna da pàdre tudèsch, 'l è citadì da la Germània per derìto da nàsita<ref>[http://www.wienerzeitung.at/nachrichten/english_news/38618_Waltz-to-become-Austrian-citizen.html "Waltz to become Austrian citizen".] Wiener Zeitung Online. 26 August 2010. Retrieved 24 February 2013.</ref>, ma 'l g'à ciapàt la citadinànsa austrìega dóma 'n dal [[2010]]<ref>(21 January 2011). [http://www.focus.de/panorama/boulevard/film-waltz-fuehlt-sich-definitiv-als-oesterreicher_aid_543712.html "Waltz fühlt sich definitiv als Österreicher – Boulevard".] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121011031520/http://www.focus.de/panorama/boulevard/film-waltz-fuehlt-sich-definitiv-als-oesterreicher_aid_543712.html |date=2012-10-11 }} Focus.de</ref>. Antervistàt, a la dumànda se 'l sa sentìa püsé tudèsch o austrìech, Waltz al g'à respundìt isé:
{{quote|Só nasìt a Vièna, cresìt a Vièna, andàt a scóla a Vièna, laureàt a Vièna, g'ó stüdiàt a Vièna, cuminciàt a resità a Vièna – e g'aarès amò 'n quài laùre che ma léga a Vièna. Póde vès püsé austrìech da cuzé?<ref>[http://www.wienerzeitung.at/nachrichten/english_news/38618_Waltz-to-become-Austrian-citizen.html "Waltz to become an Austrian citizen".] 26 August 2010.</ref>}}
{{quote|Mé só mia tudèsch, só austrìech. E nuàltre austrìech g'óm an sénso da 'l umorìsmo che 'l è meraviùs. I tudèsch anvéce, mia tànt.|Antervìsta al Cristofèn Waltz dal ''[[Saturday Night Live]]'', [[2013]]<ref>http://www.spiegel.de/kultur/kino/christoph-waltz-in-us-kultsendung-saturday-night-live-a-884139.html</ref>.}}

== Filmugrafìa parsiàl ==
* ''[[Kopfstand]]'', regia di [[Ernst Josef Lauscher]] ([[1981]])
* ''[[Feuer und Schwert - Die Legende von Tristan und Isolde]]'', regìa dal [[Veith von Furstenberg]] (1982)
* ''[[Wahnfried (film 1986)|Wahnfried]]'', regìa dal [[Peter Patzak]]'' (1986)
* ''[[Più veloce della luce (film 1989)|Püsé svèlt da la lùs]]'' (''Quicker Than the Eye''), regìa dal [[Nicolas Gessner]] (1989)
* ''[[Vita per vita - Maximilian Kolbe|Ìda per ìda - Maximilian Kolbe]]'' (''Zycie za zycie - Maksymilian Kolbe''), regìa dal [[Krzysztof Zanussi]] (1991)
* ''[[St. Petri Schnee]]'', regìa dal [[Peter Patzak]] (1991)
* ''[[Ein Anfang von etwas]]'', regìa dal [[Nikolaus Leytner]] (1994)
* ''[[Il commissario Rex|Al cumisàre Rex]]'', epizót 3x06 ([[1996]])
* ''[[Fredèl dal nòst Signùr]]'' (Our God's Brother), regìa dal [[Krzysztof Zanussi]] (1997)
* ''[[Sieben Monde]]'', regìa dal [[Peter Fratzscher]] (1998)
* ''[[Das merkwurdige Verhalten geschlechtsreifer Grossstadter zur Paarungszeit]]'', regìa dal [[Marc Rothemund]] (1998)
* ''[[Die Braut]]'', regìa dal [[Egon Gunther]] (1999)
* ''[[Queen's Messenger]]'', regìa dal [[Mark Roper]] (2000)
* ''[[Ordinary Decent Criminal]]'', regìa dal [[Thaddeus O'Sullivan]] (2000)
* ''[[Falling Rocks]]'', regìa da [[Peter Keglevic]] (2000)
* ''[[She (film 2001)|She]]'', regìa da [[Timothy Bond]] (2001)
* ''[[Death, Deceit & Destiny Aboard the Orient Express]]'', regìa da [[Mark Roper]] (2001)
* ''[[Der alte Affe Angst]]'', regìa da [[Oskar Roehler]] (2003)
* ''[[Schussangst]]'', regìa da [[Dito Tsintsadze]] (2003)
* ''[[Herr Lehmann]]'', regìa da [[Leander Haussmann]] (2003)
* ''[[Dorian]]'', regìa da 'l [[Allan A. Goldstein]] (2004)
* ''[[Lapislazuli - Im Auge des Baren]]'', regìa dal [[Wolfgang Murnberger]] (2006)
* ''[[Inglourious Basterds|Bastàrt sénsa gloréa]]'' (''Inglourious Basterds''), regìa dal [[Quentin Tarantino]] (2009)
* ''[[The Green Hornet (film 2011)|The Green Hornet]]'', regìa dal [[Michel Gondry]] ([[2011]])
* ''[[Come l'acqua per gli elefanti]]'' (''Water for Elephants''), regìa dal [[Francis Lawrence]] ([[2011]])
* ''[[I tre moschettieri (film 2011)|I trì muscheter]]'' (''The Three Musketeers''), regìa dal [[Paul W.S. Anderson]] (2011)
* ''[[Carnage (film)|Carnage]]'', regìa dal [[Roman Polanski]] (2011)
* ''[[Django Unchained]]'', regìa dal [[Quentin Tarantino]] ([[2012]])
*''[[Epic (film)|Epic]]'', regìa dal [[Chris Wedge]] (2013) – nóma la ùs

==Prémi==
'''Prémio Oscar'''
* 2010 - Migliùr atùr mia protagunìsta per ''[[Inglourious Basterds|Bastàrt sènsa glòria]]''
* 2013 - Migliùr atùr mia protagunìsta per ''[[Django Unchained]]''

'''Golden Globe'''
* 2010 - Migliùr atùr mia protagunìsta per "''Bastàrt sènsa glòria''"
* 2013 - Migliùr atùr mia protagunìsta per "''Django Unchained''"

'''Prémio BAFTA'''
* 2009 - Migliùr atùr mia protagunìsta per "''Bastàrt sènsa glòria''"
* 2012 - Migliùr atùr mia protagunìsta per "''Django Unchained''"

'''Festival di Cannes'''
* 2009 - Migliùr atùr mia protagunìsta per "''Bastàrt sènsa glòria''"

==Nòte==
<references/>

==Culegamént da fóra==
*Pagìna dal [http://www.imdb.com/name/nm0910607/ Christoph Waltz] an sö 'l [[Internet Movie Database]].

[[Categoria:Ator austriegh|waltz]]
[[Categoria:Nassud in del 1956]]