Servi Sulpici Galba
|
«Omnium consensu capax imperii nisi imperavisset»
|
(Publi Cornèli Tacit sora el Galba ["Se l'avariss minga governaa, el saria staa consideraa de tucc el pussee bon per fàll"])
|
El Servi Sulpici Galba (Servius Sulpicius Galba in latin; 24 dicember 3 a.C.- 15 genar 69 d.C.) l'è staa on òmm politich roman, imperador del 9 de giugn del 68 al 15 de genar del 69. L'è staa el primm a regnà in de l'ann di quatter imperador.
La salida al podè
[Modifega | modifica 'l sorgent]El Galba l'eva nassuu de ona famiglia nòbil e l'eva anca assee ricch, ma minga parent de la dinastia di primm ses imperador. Sin de quand che l'era on bagaj el mostrava de avègh di qualitaa, e se dis che anca i imperador August e Tiberi parlaven ben de lù (varda i Annaj de Tacit o anca Galba de Svetòni).
L'ha faa el pretor in del 20 e'l consul in del 33. L'ha ciappaa ona bòna reputazion in di provincc de la Gallia, Germania, Spagna e Afriga per i sò capacitaa militar e moral. Qunad l'è mòrt el Caligola, el gh'ha avuu la possibilitaa de vess imperador ma l'ha refudaa e l'ha servii el noeuv monarch, el Claudi. Duranta el regn de Neron, l'ha vivuu come on privaa, ma in del 61 l'è diventaa governador de la Spagna Tarragonens.
Galba imperador e la soa fin
[Modifega | modifica 'l sorgent]Intel 68, el Galba l'ha sentii che'l Neron voreva fàll coppà, e che intrattant in Gallia el general Giuli Vindes el s'era ribellaa. In d'on primm moment el Galba voreva fà istess, ma poeu el Vindes l'è staa sconfigiuu e l'è mòrt, e alora lù a l'è tornaa a esità. Domà quand el Nimfidi Sabìn, prefett di pretorian, el gh'ha dii che l'era de la soa part, l'ha deciduu de combatt contra el Neron, e a la mòrt de quèst ultim, l'è andaa vers Roma e'l s'è daa el nòmm de Ceser.
In di primm temp, el Senaa l'eva on sò sostenitor, anca se la populazion e l'esercit eren contra de lù. I pretorian eren poeu sò nemis perchè lù voreva minga dà a lor di danee che alter aveven promettuu a lor a sò nòmm. I legion de la Germania s'hinn ribellaa, e 'l Galba, che l'era vegg, l'ha nomenaa general el Pison, vun di sò òmen pussee fidaa. Ma alora on alter di sò vegg amis, el March Salvi Oton, invidios del Pison, l'è andaa de la part di ribei e l'è staa proclamaa noeuv imperador. I duu imperador s'hinn combattuu in de la bataja del Lagh Curzi, e chì el Galba l'è mòrt mazzaa.