Bataja de Waterloo
La Bataja de Waterloo, el 18 de giugn del 1815, l'è stada l'ultima combattuda de Napoleon, e l'è stada ancasì vuna dij pussè sanguinos del XIX secol.
L'è durada vòtt or, e in quel period gh'hinn staa 48.000 mòrt. L'è stada in fra i camp e i fattorii de Waterloo, in Belgi, in dove che l'esercit de Napoleon el s'è scontraa cont i Ingles del Wellington. El Frances l'èra segur de vincc, e a l'inizzi el pareva che dovess andà inscì, ma i attach de la la cavalarìa francesa hinn staa contegnì de l'artiglieria inglesa. Anca el teren fangos (l'aveva piovuu tùtt el dì prima, e anca el dì de la bataja el temp l'era brutt) l'ha rallentaa l'attach frances.
I sòrt de la bataja hinn rimast incert finna a quand l'è rivaa l'esercit prussian comandaa del general Blücher. El Napoleon el voreva divid i sò avversari per combattij separatament, e l'aveva cercaa de blocaa el Blücher senza riessiv. El se spetava minga però l'ariv di Prussian e el sò esercit, fòrt de 120.000 òmen e 374 cannoni el s'è trovaa de front complessivament 223.000 òmen e 500 cannoni.
La bataja l'ha signaa la fin di Cent Dì e in generaò de tutta l'etaa napoleònega. On quai de dì dòpo el Napoleon el s'è consegnaa ai Ingles. Lor l'hann esiliaa in de l'isola de Sant'Elena, indove l'è mòrt ses agn dòpo (5 mâgg del 1815).