Val San Martin

De Wikipedia
(Rimandad de Vall San Martin)
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
La posizion de la vall

La Val San Martin (Àl San Martì in bergamasch; Valle San Martino in italian) l'è ona val de la Lombardia, spartida trai provincc de Lecch e de Bergom.

Geografia[Modifega | modifica 'l sorgent]

A dì la verità, se tratta pussee de on corridor natural che domà in part el gh'ha i caratteristigh de ona vallada vera.
La val la se sviluppa de nord in sù la mancina orografiga del fiumm Adda, che 'l nass del ramm oriental del Lagh de Comm proppi arent a Vercuragh, ai port de la città de Lecch.
La partiss donca de nord-ovest e la riva a sud-est: per la primma part adree al cors del fiumm, che poeu el ven bandonaa arent al confin trai duu provincc. Chì la vegn verament ona vall, strengiuda a sinistra del mont Albenza, che le separa de la Vall Imagna, e a destra del Mont Cant.
Dopo avè traversaa el paes de Puntida, la val la se disperd in la piana de Almenn, arent ad Ambiver e Prezzaa.

Storia[Modifega | modifica 'l sorgent]

I primm segn de la presenza umana hinn molto antigh, come se pò vedè di ritrovament a Erv (on tes'c de on Homo Sapiens) e a Somasca (on paesott del temp de l'Età del Bronz).
El territori de la val, ai temp di Roman l'è staa traversaa de ona strada importanta che la ligava Bergom a Comm.
I secol successiv gh'hann minga di event importantissim. La vall la ciappa el nomm de San Martin in onor de San Martin de Tours (on sant molto popolar in Lombardia) intorna al XIII secol.
La vall l'è vegnuda pussee important al temp di signorii, perchè la se trovava in sul confin tra el Ducaa de Milan e la Repubbliga de Venezzia: per quest l'è passada despess sotta el domini de vun o de l'alter statt.
L'union ministrativa de la vall l'è rivada cont el rivà del Napoleon prima e del Regn Lombard-Venet poeu: la se trovava tutta sotta la Provincia de Bergom.
Inscì l'è restaa fina al 1992, quand che duu terz di comun de la vall hinn passaa a la noeuva Provincia de Lecch.

Comun de la vall[Modifega | modifica 'l sorgent]

La gent[Modifega | modifica 'l sorgent]

I gent de la vall parlen on dialett bergamasch con fort influenz lecches e brianzoeu.
Foeura che la parrocchia de Puntida, tutt i alter ghe vann dedree al ritt ambrosian.