Mont Carass

De Wikipedia

Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

Cuurdinàde: 46°11′N 9°00′E

Mont Carass
Comun
Mont Carass - Stema
Mont Carass - Sœmeanza
Mont Carass - Sœmeanza
Dats aministrativ
Nom ofiçal Monte Carasso
Stat Svìzzera
Canton Ticino
Distret Bellinzona
Lengue ofiçai lèngua italiana
Politega
Sindeg
Orgen lejislativ Consili comunal
Territore
Coordinade 46°11′N 9°00′E / 46.183333°N 9°E46.183333; 9
OSM 1684719
Voltituden 237 e 238 m s.l.m
Superfix 9,7 km²
Abitants ab.
Densitaa ab./km²
Confin Giübiasch, Gurdün, Cügnasch-Geira, Próns e Sementina
Fus orari UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss 091
Codex postal 6513
Sigla autom. TI
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Mont Carass - Localizazion
Mont Carass - Localizazion
Sit istituzional


Mont Carass (nom ufizial in italian: Montecarasso) a l'è un cumün svizzer del distret de Bellinzona. in del Canton Tesin. Al gh’ha 2 802 abitant (dato del 31 Desember 2013[1]) e una süperfiss de 9.70 km², e al se tröva a una altitüden de 237 meter sura al livel del mar.

El cumün de Mont Carass a l'è tacaa ai cumün de Belinzona, Cügnasch-Gera, Giübiasch, Gurdün, Próns e Sementina.

Demugrafia[Modifega | modifica 'l sorgent]

Abitant

Monüment d'interess[Modifega | modifica 'l sorgent]

La gesa de San Bernard de Mentun

La gesa de San Bernard, la paruchial antiga, sitüada a meza costa del munt l'è ona custrüzziun fada sü intra la fin del secul XI e 'l prinsipi del secul XII. La gesa la g'ha ona pianta cunt ona navada ünica cuverta d'on sufii a trav a vista. El dedent l'è squaas tüt afrescaa. El campanin l'è staa faa sü in dal secul XVI insema cunt el portegh innanz a la faciada e ona capela dent a la gesa.

Pruverbi in del dialet de Muncarass[2][Modifega | modifica 'l sorgent]

  • Agn besest, fegn per tücc i crest.
  • Chii che i è ricunuscent, i 's cugnuss sül mument.
  • El ciapàa l'è sempru parent dal dàa.
  • El matrimoni l'è migja dumà ros e fiuu, ma ancja spinn de diversi culur.
  • El meis de masg l'è 'l meis di asen.
  • E nàa inanz e 'm rump er buca, e nàa indré e 'm rump er cupa.
  • Er oli u sta de surevia er aqua.
  • Gj'è migja carn el macél che prest u tard le vagja vie.
  • I cujun i gj'ha er su religiun.
  • I nüri de ust i va tö legn de ruru.
  • La nev che vegn prima de Santa Caterina, la va inmò del pciagn er scima.
  • O tort o resun, er presun l'è facia per i cujun.
  • Per San Gutard, i fasö i gj'ha de vess in dal camp.
  • Se 'ne femne in cjà le fa migja ecunumia, er um u pò laurà fign duman er Avemaria.
  • Se u pciöv el dì de Sensiun, tücc i vacj i va burelun.


Bibliugrafia[Modifega | modifica 'l sorgent]

  • Johann Rudolf Rahn, I monumenti artistici del medio evo nel Cantone Ticino, Tipo-Litografia di Carlo Salvioni, Bellinzona 1894, 218-219.
  • Virgilio Gilardoni, Inventario delle cose d'arte e di antichità, Edizioni dello Stato. Bellinzona 1955, 250-255.
  • Bernhard Anderes, Guida d'Arte della Svizzera Italiana, Edizioni Trelingue, Porza-Lugano 1980, 30-31.
  • AA.VV., Guida d'arte della Svizzera italiana, Edizioni Casagrande, Bellinzona 2007, 54-55.

Riferiment[Modifega | modifica 'l sorgent]

  1. Statistik Schweiz – STAT-TAB: Ständige und Nichtständige Wohnbevölkerung nach Region, Geschlecht, Nationalität und Alter
  2. VSI - Vocabolario dei dialetti della Svizzera Italiana, Lügan/Belinzona, 1953-...
Wikimedia Commons
al gh'a dent roba culegada a: