Gesa de San Vicenz in Praa

De Wikipedia
Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.
El de dent de la gesa.
«Mì stoo a vedè che de sora marchæ
El voeur fass meret andad de sto pass
Par la cademia a Sant Vizenz in Præ»
(Carl'Antoni Tanz, Sonett, 1741)

Quella de San Vicenz in Praa (italian: Basilica di San Vincenzo al Prato) a l'è ona gesa de Milan, tra i pussee vegg de la citaa.
La se troeuva minga delonsg de la Darsena, e l'è l'unega gesa de Milan che l'ha conservaa el sò stil vegg del temp paleocristian: al contrari de tanti olter ges, a gh'è minga staa de soraposizzion de olter stil pussee modern. In 'sta manera, a l'è on bon esempi de studi de come l'è che l'era l'art paleocristiana a Milan.

Storia[Modifega | modifica 'l sorgent]

La gesa pussee veggia l'è stada fondada al temp del re longobard Desideri, in del 770. La prima dedicazzion a l'era a la Madona, ma poeu l'è stada cambiada in onor de San Vicenz, perchè gh'è staa trovaa el sò corp indè che adess a gh'è la cripta.
In del 806 gh'è staa giontaa on monestee di benedettin: in di secoi dopo, i monegh hann rangiaa su la gesa, che l'era dree a crodà, ma i hann conservaa el stil vegg.
El monestee l'è staa sopress in del 1520; in del 1598 la gesa l'è deventada ona parocchia.
In del 1797, quand gh'è rivaa a Milan i soldaa del Napoleon, la gesa l'è stada desconsacrada, e l'è vegnuda on deposet militar. In del Vottcent l'è stada doperada anca 'me fabrica.
Intorna al 1880, finalment, i comission ligaa a la Cademia di Bei Art hann volzaa la vos per salvà la gesa: alora l'architett Giacom Landrian l'ha restaurada de bell noeuv, e 'l g'ha daa l'aspett del dì d'incoeu. Dopo quasi on secol, el sit l'è tornaa a vess ona gesa e ona parocchia, ligada al territori de Sant Ambroeus. I restaver inn andaa inanz anca in del XX secol.

Coriositaa[Modifega | modifica 'l sorgent]

In di temp indree (per esempi anca in di poesii del Porta) la gesa a l'era cognossuda anca comè San Vicenz di matt, perchè lì arent a gh'era ona sort de manicomi.